#Działy tematyczne #Transport & logistyka

Głos branży – bezpieczeństwo transportu i logistyki

Transport i logistyka to specyficzna branża wymagająca specyficznych rozwiązań z zakresu security. O najważniejszych kwestiach opowiedzieli nam użytkownicy systemów zabezpieczeń i ich oferenci.

Wizyjne systemy zabezpieczeń w transporcie i logistyce
Jakub Sobek
certyfikowany trener techniczny,
Linc Polska

Kiedyś wizyjne systemy zabezpieczeń kojarzyły się głównie ze stacjonarnym zabezpieczeniem obiektów przemysłowych lub przestrzeni miejskiej. Wraz z rozwojem techniki i zmniejszeniem wielkości kamer zaczynają znajdować zastosowanie w nowych obszarach. Jednym z nich jest branża transportu i logistyki.
Przy zarządzaniu flotą pojazdów świadomość tego, co dzieje się z danym pojazdem lub kierowcą, jest bardzo istotna. Jednym z rozwiązań oferowanych dla tego segmentu są mobilne rejestratory wizyjne. Przy ich wyborze warto zwrócić uwagę na wiele aspektów. Przydatną funkcjonalnością jest np. jednoczesna możliwość rejestracji, wyświetlania i transmisji obrazu wraz z danymi GPS za pomocą modułów 3G/4G. Operator może zobaczyć na mapie, gdzie znajduje się dany pojazd. Obraz z kamer pokaże, co widzi kierowca, co dzieje się w jego kabinie lub w części załadunkowej ciężarówki. Nadajnik mobilny pozwala też na podłączenie przycisku napadowego, którego może użyć kierowca w sytuacji zagrożenia. Dzięki kamerom pracownik stacji monitoringu może zdalnie zdiagnozować sytuację (wideoweryfikacja) i szybko zareagować, np. wysłać grupę interwencyjną w miejsce wskazane przez dane GPS.
Dotychczas wiele rozwiązań mobilnych umożliwiało lokalną rejestrację obrazu. Należy jednak zwrócić uwagę na to, czy wybrane rozwiązanie jest przystosowane do zastosowań mobilnych, czyli do montażu w pojeździe. Istotna jest tutaj odporność na wstrząsy i spełnienie norm transportowych. Od pewnego czasu na rynku są także dostępne rozwiązania, które automatycznie rejestrują obraz w chmurze. Obraz jest lokalnie buforowany wyłącznie wtedy, gdy występuje problem z jego transmisją. Wiele osób obawia się przesyłania sygnałów wizji w czasie rzeczywistym. Należy jednak pamiętać, że wystarczająca jest przepustowość sieci na poziomie 50 Kb/s.
Zapis w chmurze to znaczące podniesienie bezpieczeństwa zapisywanych danych. W systemie webowym można na bieżąco monitorować stan wszystkich urządzeń. W momencie próby nieuprawnionego wyłączenia nadajnika od razu jest generowane zdarzenie alarmowe. Każda próba lokalnego manipulowania przy nagraniach jest niedozwolona, więc nawet gdyby kierowca chciał wykasować zapis wideo, będzie to niemożliwe. Każda próba zniszczenia takiego nadajnika czy jego kradzież nie pozbawiają nas zapisu, który jest bezpiecznie archiwizowany na dedykowanych serwerach.
W tym samym systemie mogą pracować kamery nasobne, w które zostaną wyposażeni pracownicy. Dzięki temu nawet wtedy, kiedy kierowca wysiada z pojazdu, można przez cały czas zapisywać obraz tego, co on widzi. Dzięki jednej platformie obrazy zarówno z nadajników mobilnych, jak i kamer nasobnych są łatwo dostępne w jednym miejscu.
Rozwiązania tego typu coraz częściej doceniają nie tylko firmy transportowe. Stają się również elementem wyposażenia grup patrolowych, pozwalając na pełną dokumentację podejmowanych interwencji, zapewniając przy tym większe poczucie bezpieczeństwa osobom z nich korzystającym. Kamera nasobna może także zawierać przycisk napadowy, pozwalający na wygenerowanie alarmu. Dwukierunkowa transmisja głosu uzupełnia komunikację pomiędzy użytkownikiem kamery a operatorem systemu.

 

Wyzwania przed operatorami logistycznymi
Krzysztof Wilczyński
Regional Security Coordinator,
CEVA Logistics Poland

W roku 2018 operatorów logistycznych czekają kolejne podwyżki cen usług ochrony. Dostawcy tłumaczą to zmianami w przepisach prawa oraz rynkiem pracy pracownika. Duża konkurencja powoduje, że w obszarach, w których jest to możliwe, firmy zaczną zastępować człowieka techniką, wcześniej pomijaną ze względu na ceny urządzeń. Przy obecnych kosztach ochrony fizycznej wydają się one już bardziej atrakcyjne. W tej sytuacji największym wyzwaniem dla firm branży logistycznej będzie utrzymanie obecnych kosztów ochrony.
Ważne jest przy tym, aby wprowadzone optymalizacje procesów nie pogarszały jakości usług (serwisu) i nie generowały większych strat inwentaryzacyjnych. Wieloetapowa analiza oraz skrupulatny dobór urządzeń pozwalają niemal zastąpić człowieka w rutynowych działaniach, wygenerować oszczędności względem lat poprzednich.
Firmy, szukając oszczędności, decydują się na integrację systemów zabezpieczeń z systemami magazynowymi, ponieważ monitoring wizyjny dawno już zmienił zakres swojej funkcjonalności. Obecnie obraz z kamer służy do rozpatrywania reklamacji, wyjaśniania błędów systemowych i pracowniczych. Inteligentne algorytmy analityki obrazu skonfigurowane z programem magazynowym skracają czas wyszukiwania zdarzeń oraz przyspieszają reakcję na bieżące nieprawidłowości. Dzięki temu można przy mniejszej liczbie pracowników zachować obecną jakość procesu.
Ogromny wpływ na bezprecedensowy wzrost sprzedaży urządzeń security miało uchwalenie przepisów o minimalnej stawce godzinowej: od 1 stycznia 2017 r. jest to 13 zł brutto. Wiele firm, chcąc optymalizować wydatki na fizyczną ochronę mienia, a jednocześnie podnosić poziom jego zabezpieczenia, systematycznie inwestuje w coraz nowsze rozwiązania tego typu.
Czołowi producenci z branży security, którzy kiedyś nie widzieli potencjału naszego kraju ze względu na wieczny pościg za najniższą ceną, obecnie wkraczają z innowacyjnymi systemami, znajdując bez problemu odbiorców końcowych.
Inwestując na bieżąco w innowacyjne technologie ochrony, możemy w łatwy sposób elastycznie dostosowywać naszą firmę do zmieniających się realiów rynku, wymagań klientów i nieoczekiwanych zagrożeń oraz szybko adaptować je do naszych potrzeb, aby zachować przez cały czas najwyższą jakość świadczonych usług.

 

Technologia jutra wspiera infrastrukturę drogową
Jan T. Grusznic
Sales Engineer,
Axis Communications

Na początku tego roku Axis Communications przedstawił 10 trendów technologicznych, które istotnie wpłyną na kierunek zmian w elektronicznych systemach zabezpieczeń. Jednym z nich jest zwiększająca się moc obliczeniowa urządzeń brzegowych, która sprzyja rozwiązaniu kwestii związanej z problematyką centralnego przetwarzania dużej liczby informacji, analizując dane w miejscu ich przechwytywania. Ponieważ kamery sieciowe, audio i inne czujniki – urządzenia znajdujące się na obrzeżach sieci – stają się coraz bardziej zaawansowane, zrównoważenie przetwarzania w chmurze, a także obliczeń brzegowych staje się nieodzowne w dostarczaniu niezawodnych i użytecznych danych.
Dobrym przykładem obrazującym to zjawisko jest realizacja programów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, które wśród priorytetów i działań wskazuje na usprawnienie przepustowości infrastruktury drogowej. Już teraz coraz większa liczba czujników instalowanych w pasie jezdni jest zastępowana kamerami z wbudowanymi aplikacjami, mającymi za zadanie analizę przepływności ruchu w miejscu ich instalacji. Kamery dostarczają raporty w czasie rzeczywistym o takich incydentach, jak zatrzymane pojazdy, niewłaściwa jazda (zbyt wolna lub w nieprawidłowym kierunku), przeciążenia, a nawet o pożarze.
Na bazie algorytmów rozpoznawania tablic rejestracyjnych realizowane są usługi zarządzania kontrolą wjazdu, automatycznych zgłoszeń o pojazdach znajdujących się na listach kontrolnych, rozliczeń opłat za korzystanie z odcinków płatnych lub miejsc parkingowych. Co prawda analiza jest wykonywana po stronie urządzeń brzegowych, jednak kluczowe staje się centralne przetworzenie rozproszonych danych pochodzących z kamer, aplikacji mobilnych, pętli indukcyjnych czy też sterowników automatyki. Dopiero połączone i przeanalizowane dane ze wszystkich elementów mogą być przedstawione użytkownikowi systemu – zarządcy, kierowcy, służbom utrzymania.
Dzięki standaryzacji, wykorzystaniu otwartych protokołów wymiany informacji, otwartej platformie i wysokiemu bezpieczeństwu produktów Axis tworzone dzisiaj systemy zarządzania transportem są przygotowane na wyzwania jutra.

 

Bezpieczeństwo to nie produkt, to proces
Tomasz Siwicki
Security Department Manager,
kierownik Działu Bezpieczeństwa, GEFCO Poland

Jak stwierdził Bruce Schneier: Bezpieczeństwo to nie produkt, to proces, bezpieczeństwo transportu i logistyki nie jest problemem technologicznym, tylko problemem związanym z ludźmi i zarządzaniem.
W mojej ocenie największym wyzwaniem będzie właśnie zarządzanie ludźmi, przekonanie ich, że bezpieczeństwo to właśnie proces. Niestosowanie się do obowiązujących procedur oraz obniżanie wymaganego poziomu bezpieczeństwa powoduje, iż wzrasta liczba kradzieży, do których dochodzi w transporcie podczas postojów.
Kradzieże są coraz bardziej zuchwałe i są dokonywane również na parkingach, uważanych dotychczas za potencjalnie bezpieczne. Obecnie obserwujemy duży wzrost liczby kradzieży na parkingach w Europie Zachodniej. Przykładem może być Francja, gdzie identyfikuje się bardzo duży wzrost przestępstw popełnianych przez wyspecjalizowane gangi z Łotwy. Ten rok będzie wyzwaniem dla security managerów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo łańcucha dostaw.

 

Kamery w służbie przemysłu transportowego i logistyki
Maciej Pietrzak
Sales Support Engineer,
Dahua Technology Poland

Zakres i dostępność usług świadczonych przez firmy z branży transportu i logistyki stale rośnie. W zasadzie nie ma znaczenia rozmiar ładunku czy odległość, jaką musi pokonać. Liczba paczek wysyłanych pocztą lub za pośrednictwem firm kurierskich każdego roku się zwiększa. Nie bez znaczenia jest także stale rosnąca popularność e-commerce, jednego z ważniejszych motorów napędzających sektor logistyki. Wymusza to na przewoźnikach korzystanie z nowoczesnych technologii pozwalających sprostać wymaganiom. Firmy kurierskie muszą się skupić nie tylko na wydajności, ale również bezpieczeństwie – zarówno powierzonych im przesyłek, jak i pracowników oraz mienia.
Rozwiązania firmy Dahua Technology wspierają procesy mające na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa oraz usprawniają i automatyzują procesy przemysłowe.
W listopadzie 2017 r., na konferencji Machine Vision Show zorganizowanej przez Dahua Technology Poland, zostały zaprezentowane rozwiązania przeznaczone dla przemysłu. Kamery szybkoklatkowe pozwalające na odczyt nawet do 1000 kodów kreskowych na minutę, detekcja uszkodzeń lub innych anomalii, kamery 3D umożliwiające wymiarowanie gabarytów obiektu przemieszczającego się na taśmociągu to tylko wąski wycinek możliwości oferowanych przez kamery Machine Vision. Dzięki nim firma logistyczna jest w stanie szybciej sklasyfikować przesyłkę, określić jej wielkość i zadecydować o jej dalszej drodze, a wszystko bez udziału człowieka.
Nie bez znaczenia pozostaje aspekt bezpieczeństwa. Chcąc mieć wiedzę na temat tego, co dzieje się z przesyłką na terenie sortowni, należy zastosować kamery zapewniające obraz o wysokiej szczegółowości w każdych warunkach otoczenia. Te potrzeby mogą zaspokoić kamery stacjonarne i obrotowe PTZ Dahua Technology z ultraczułymi przetwornikami Sony Starlight, które oprócz wysokiej rozdzielczości 12 Mpix charakteryzują się możliwością pracy w każdych warunkach oświetleniowych.
Od czasu do czasu docierają do nas informacje o tym, że przesyłka zawierała niedozwolone substancje, które były przyczyną samozapłonu, co spowodowało szkody. Narzędziem pomocnym w detekcji tego typu zagrożeń może być kamera termowizyjna, która jest w stanie zainicjować alarm pożarowy, zanim dym zostanie wykryty przez czujki pożarowe. Kamera termowizyjna zastosowana w hali przemysłowej może służyć również do wczesnego wykrycia zużycia elementów mechanicznych maszyn pracujących w hali. Łożysko, którego oporność wzrosła w wyniku zużycia, emituje znaczną ilość ciepła, które może być wykryte przez kamerę termowizyjną.
Kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa jest rejestrator lub oprogramowanie zarządzające. Warto zwrócić uwagę na fakt, że wszystkie wspomniane rozwiązania łączy oprogramowanie DSS Pro firmy Dahua Technology. Z poziomu oprogramowania można uzyskać dostęp do obrazu na żywo z dowolnej kamery w obiekcie oraz do materiału zarejestrowanego. Operator, mając kod kreskowy przesyłki, za pomocą oprogramowania może prześledzić całą jej trasę w sortowni. Dzięki temu przy ewentualnym uszkodzeniu paczki można szybko stwierdzić, czy miało ono miejsce w sortowni, czy też w dalszej drodze ładunku.
Zadaniem systemu dozoru wizyjnego jest nie tylko zapewnienie bezpieczeństwa i świadomości sytuacyjnej, dzisiaj ma on także kluczowy udział w procesach automatyzujących działanie przedsiębiorstwa. Mając to na uwadze, można być pewnym, że współpraca producentów rozwiązań wizyjnych oraz m.in. firm transportowych będzie przebiegała coraz ściślej.

 

Bezpieczny transport kolejowy
Paweł Augustowski
Project Engineer,
Hikvision Poland

Polski transport kolejowy oraz produkcja pojazdów szynowych rozwijają się coraz szybciej, a co za tym idzie zapotrzebowanie na produkty z branży security wzrasta. Firma Hikvision posiada kompletną ofertę do rozwiązań mobilnych. Nasze urządzenia znalazły nabywców także wśród producentów krajowych.
Ostatnie lata stały pod znakiem ekspansji polskich producentów pojazdów na całą Europę. Konkurują nie tylko ceną, ale także jakością. Nakłady na bezpieczeństwo w Europie wzrastają z każdym rokiem i z każdym incydentem. Monitoring wizyjny w składach wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo pasażerów i kontrolę ruchu. Zastosowanie kamery z aplikacją zliczania osób w drzwiach wejściowych wagonu dostarczy danych do statystyk dotyczących liczby pasażerów podróżujących pociągiem w konkretnych godzinach. Taka informacja pozwoli zaplanować wielkość składów, które powinny być w danym dniu o konkretnej porze na wybranej trasie. Rozsądne gospodarowanie zasobami zapewnia oszczędności (fundusze można np. wykorzystać na nowy tabor) oraz efektywne planowanie zatrudniania obsługi.
Oferta urządzeń mobilnych Hikvision obejmuje m.in. pełną gamę rejestratorów i kamer przeznaczonych do tego typu rozwiązań. Projektowanie i produkcja ściśle spełniają wymogi inwestorów – kamery są odporne na wszelkiego rodzaju akty wandalizmu, obiektywy o szerokim kącie widzenia gwarantują brak martwych stref. Szeroki kąt widzenia jest bardzo ważny ze względu na ograniczoną wysokość montażu. Niezbędna jest funkcja WDR (Wide Dynamic Range) pozwalająca na widzenie szczegółów w scenach o różnym natężeniu światła – obszarach zarówno mocno oświetlonych, jak i zacienionych. Niezbędny do poprawnego działania kamery jest również promiennik IR.
Przyszłością rozwoju telewizji dozorowej jest przede wszystkim analityka wideo. Najważniejsze, aby operator monitoringu dostał precyzyjny sygnał o zdarzeniu (np. skład jedzie w niewłaściwym kierunku, kierowca jest zmęczony, pali papierosa), co bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo przewożonych osób. Jeszcze kilka lat temu tego typu rozwiązania mogliśmy sobie jedynie wyobrażać. W tej chwili to wszystko jest dostępne, a nawet więcej – jesteśmy gotowi do rozpoznawania i porównywania twarzy z bazą w centrum monitoringu, np. w celu znalezienia osób poszukiwanych.

 

Monitoring obiektów bez zasilania
Andrzej Nowak
menedżer produktów
do lokalizacji GPS,
Omtech

W branży transportowej wiele zagadnień związanych z bezpieczeństwem ładunku, pojazdu i ludzi można rozwiązać za pomocą kamer telewizji dozorowej, popularnych dzisiaj nadajników GPS, różnego rodzaju czujników instalowanych w przestrzeni bagażowej czy specjalnych urządzeń rozpoznających drogę, znaki drogowe i ostrzegających kierowców o nieprawidłowym zachowaniu. Wszystkie te rozwiązania łączy wspólna cecha: wymagają ciągłego zasilania i często złożonej instalacji.
Wyzwaniem jest np. zabezpieczenie kontenera morskiego, kolejowego wagonu towarowego lub kontenera na gruz. Tego rodzaju obiekty potrafią przede wszystkim „zaginąć”. Przyczyną mogą być zarówno błędy ludzkie, np. pozostawienie podczas przeładunku czy odstawienie na bocznicę, jak i kradzież. Znane są przypadki, gdy zarządca floty nie potrafi zlokalizować setek wagonów, a koszt jednego wagonu towarowego znacznie przekracza milion złotych. W przypadku kontenerów morskich koszt każdego z nich nie jest już tak spektakularny, natomiast ich duża liczba i znacznie większe ryzyko ich zgubienia sprawia, że znalezienie odpowiedniego rozwiązania jest opłacalne.Warto zwrócić uwagę na to, że te obiekty są pozbawione zasilania i jednocześnie pracują w trudnych warunkach, więc wykorzystanie delikatnych paneli fotowoltaicznych nie jest możliwe, nie wspominając o turbinach wiatrowych. Wydaje się, że jedynym rozwiązaniem pozostaje zatem zasilanie bateryjne lub akumulatorowe. Tutaj pojawiają się następujące wyzwania: urządzenie nie może być duże, a wykorzystane elementy nie mogą być atrakcyjne dla postronnych osób. Co więcej, okres serwisowania nie może być zbyt krótki, ponieważ przeprowadzenie akcji dla całej floty jest dość złożone.

Z pomocą przychodzą nowoczesne lokalizatory GPS z transmisją komórkową, które wykorzystując akcelerometr, mogą służyć przez lata do lokalizowania obiektów. Niekwestionowanymi zaletami tego typu urządzeń są ich kompaktowe rozmiary, autonomiczne zasilanie, hermetyczna i odporna obudowa oraz brak konieczności częstego serwisowania. Istotna jest też łatwość wymiany i montażu takiego urządzenia, aby czynności te zajmowały jak najmniej czasu, nawet w niesprzyjających warunkach atmosferycznych w każdym terenie. Właśnie w tym celu urządzenia można wyposażyć w silne magnesy neodymowe, które umożliwiają montaż bez dodatkowych narzędzi w dowolnych warunkach. Lokalizatory tego typu mają za zadanie wskazać na mapie obiekt już po jego zatrzymaniu, dzięki czemu nie pobierają prądu na śledzenie bieżącej trasy i transmisję do serwera w czasie, kiedy obiekt jest w ruchu.

Kontener lub wagon towarowy miesięcznie przemieszczają się na długie dystanse. W każdym porcie może się zdarzyć, że się gdzieś „zawieruszy”. Jego pozycję urządzenie może sprawdzić w dowolnej chwili, a jeśli zostanie przesunięty lub przewieziony, to po zatrzymaniu system znów będzie znał jego najnowszą lokalizację.

W szczególnych zastosowaniach, np. kolejnictwa towarowego, jest wymagana sprawozdawczość dotycząca przebiegu każdego wagonu. Jest to istotne ze względu na konieczność wykonywania przeglądów zależnych właśnie od przebiegu. W takim przypadku urządzenie może dodatkowo w pewnych odstępach czasu rejestrować lokalizację, zapisując ją w pamięci. Następnie po zatrzymaniu urządzenie przesyła na serwer w jednej paczce zarejestrowane pozycje wraz z tą po zatrzymaniu. To umożliwia operatorom wagonów wymaganą przepisami sprawozdawczość, a jednocześnie powoduje tylko nieznacznie większe zużycie prądu, dzięki czemu żywotność urządzenia nie spada drastycznie.

Zainteresowani takimi produktami na rynku polskim mogą znaleźć urządzenia zasilane dwiema lub trzema bateriami w rozmiarze D. Ich żywotność wg producenta wynosi nawet 36 miesięcy. Urządzenia mają wymiary ok. 160 x 80 x 65 mm.

 

Mobilne bezpieczeństwo
Marcin Morzyk
BCS

Nietrudno zbudować system telewizji dozorowej chroniący obiekty stacjonarne lub system monitoringu miast – oferta rozwiązań i urządzeń jest bogata. Zdarza się jednak, że po zabezpieczeniu budynków, np. hurtowni lub centrum logistycznego, konieczne jest również zabezpieczenie transportowanych towarów. Wówczas wybór odpowiedniego rozwiązania staje się bardziej skomplikowany. Wymagania monitoringu mobilnego są tak różne, jak różne są sposoby transportu. Projektując system, warto spojrzeć w przyszłość i wybrać rozwiązanie łatwo skalowalne, aby przy rozbudowie floty nie trzeba było wymieniać całego rozwiązania.
Podczas tworzenia systemu monitoringu obiektu, np. w hurtowni, trzeba uwzględnić pełną automatykę funkcji, pozwalającą minimalizować udział ludzi lub konieczność ich ingerencji w system. Oprócz standardowych kamer rejestrujących wjazd i wyjazd powinny się pojawić kamery ARTR rozpoznające tablice rejestracyjne, wówczas można awizować pojazdy i zdalnie nadawać im prawo wjazdu w danym dniu. Na podstawie informacji o wjeżdżających pojazdach zapisanych w karcie pamięci lub oprogramowaniu BCS Manager można również przygotować prosty raport wjazdów i wyjazdów z dowolnej kamery ARTR w systemie.
Zabezpieczając kolejny element naszego systemu – pojazdy dostarczające produkty, chcielibyśmy wiedzieć, gdzie nasz pojazd się znajduje, i widzieć obraz z kamer. Wówczas warto wybrać rejestrator mobilny z wbudowanym modemem 3G, 4G lub Wi-Fi oraz modułem GPS. Rejestratory mobilne występują w wersji HDCVI lub IP. Bardziej praktyczne wydaje się rozwiązanie IP ze względu na możliwość wykorzystania funkcji PoE i kamer z wbudowanymi mikrofonami. Zasilamy wówczas rejestrator, który ma szeroki zakres napięcia zasilającego (od 12 VDC do 36 VDC), a kamery podłączamy do wbudowanego w rejestratorze switcha PoE. Warto również zwrócić uwagę na możliwości odtwarzania nagranego materiału oraz sposoby archiwizacji nagrań. Tańsze rozwiązania mogą np. odtworzyć obrazy tylko z jednej kamery, co znacząco wydłuża czas wyszukiwania interesującego materiału. Konstrukcja rejestratora mobilnego powinna również zapewniać bezpieczeństwo danych, dlatego dysk powinien być instalowany w resorowanej kieszeni.
Budując system monitoringu wizyjnego, do którego chcemy dołączyć również mobilne rejestratory, musimy przewidzieć, jaki efekt chcemy osiągnąć. Warto wybrać producenta, który może zaoferować rozwiązanie kompleksowe.

Głos branży – bezpieczeństwo transportu i logistyki

Spójrzmy na to z góry

Głos branży – bezpieczeństwo transportu i logistyki

[WIDEO] Dzień Kobiet Security

Zostaw komentarz

Serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies.