Jakub Sobek, ekspert PZPO

Ochrona obiektów infrastruktury krytycznej jest jednym z najważniejszych elementów zapewnienia bezpieczeństwa społeczeństwu. Wydarzenia w Ukrainie pokazują, że to właśnie infrastruktura krytyczna najczęściej staje się celem ataków.

W czasie narastających napięć geopolitycznych i oczywistego zaangażowania się Polski w wydarzenia za naszą wschodnią granicą obiekty IK są oczywistym celem np. ataków terrorystycznych lub innych działań przestępczych. Planując systemy zabezpieczeń technicznych lub działania ochronne, wiemy, że choć w wypadku operacji wojennych mogą się one okazać niewystarczające, to sprawdzą się np. do zapobiegania akcjom sabotażowym.

Choć systemy zabezpieczenia technicznego są jednym z najistotniejszych elementów ochrony obiektów, to nie możemy zapominać, że także pracownicy ochrony mają ogromne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa takim obiektom, jak elektrownie, rafinerie, wodociągi, porty lotnicze, a także sieci energetyczne i telekomunikacyjne. Współczesne systemy zabezpieczeń mają na celu ułatwienie pracy pracownikom ochrony oraz poprawę jakości i skuteczności działań podejmowanych na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa obiektom infrastruktury krytycznej.

Współczesne systemy zabezpieczeń to kompleksowe rozwiązania, które pozwalają na kontrolę dostępu, monitorowanie obiektów, wykrywanie zagrożeń i ich sygnalizowanie. W skład tych systemów wchodzą różnego rodzaju urządzenia, takie jak kamery, czujniki ruchu, systemy ochrony perymetrycznej, czujniki dymu, systemy oświetleniowe czy zamki elektromagnetyczne. Systemy te pozwalają na uzyskanie dokładnej informacji o sytuacji na obiekcie i umożliwiają szybką reakcję w przypadku zagrożenia. Mogą skutecznie opóźnić atak na chroniony obiekt.

Rola pracownika ochrony w ciągu wielu lat zupełnie się zmieniła. W obiektach infrastruktury krytycznej pracownik jest wspomagany przez nowoczesne systemy zabezpieczenia technicznego. Najważniejsze jednak, by towarzysząc pracownikom ochrony, pomagały im w codziennych zadaniach, w minimalnym stopniu angażując uwagę pracownika, dzięki czemu będzie on mógł skupić się na zadaniach kluczowych. Wiadomo, że ze względu na rosnące koszty zatrudnienia często jeden pracownik ochrony jest odpowiedzialny za wiele zadań.

Technologia powinna zatem przekazywać pracownikowi czytelne informacje o zdarzeniach alarmowych i o tym, co dzieje się w strzeżonym przez niego obiekcie. To jest możliwe tylko dzięki integracji różnych systemów oraz prezentowaniu na monitorze wyłącznie niezbędnych informacji. Najlepiej, gdy będzie to jeden monitor, a nie pięć czy dziesięć, choć i tak niejednokrotnie bywa.

Z pomocą przychodzi oprogramowanie Physical Security Information Management (PSIM) integrujące wiele systemów zabezpieczeń, w tym kamery monitoringu, systemy alarmowe, kontrolę dostępu czy detektory pożarowe na jednej platformie. Dzięki temu służby ochrony mają możliwość zarządzania całością systemu z jednego miejsca, co pozwala na szybką reakcję w przypadku zagrożenia. Jedną z głównych zalet PSIM jest możliwość automatycznego wykrywania zagrożeń. Dzięki integracji wielu systemów zabezpieczeń PSIM jest w stanie dokładnie analizować dane z różnych źródeł i wykrywać nieprawidłowości.

Zaletą oprogramowania PSIM jest również możliwość przeprowadzania analizy zdarzeń. System zbiera dane na temat wszystkich zdarzeń i pozwala na ich szczegółową analizę. Dzięki temu służby ochrony mogą w przyszłości zapobiec podobnym zdarzeniom. Analiza danych pozwala również na identyfikację obszarów, w których bezpieczeństwo jest szczególnie wystawione na szwank, co umożliwia podejmowanie działań mających na celu zwiększenie jego poziomu.

Przy planowaniu systemów zabezpieczenia technicznego istotne jest, aby taki system był podzielony na wyraźne strefy: strefa perymetryczna, teren obiektu oraz wnętrze chronionych budynków. Każda z tych stref powinna być zwizualizowana i dla każdej z nich powinny zostać opracowane reguły reagowania w przypadku pojawienia się intruza.

Im wcześniej zostanie wykryta obecność osób niepożądanych, tym lepiej. Dzięki temu można zyskać na czasie i podjąć takie działania, które pozwolą zneutralizować potencjalny atak. Na konieczność szybkiego wykrycia intruza, czyli już w strefie perymetrycznej, zwraca uwagę Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które przygotowało rekomendacje dla infrastruktury krytycznej. To właśnie ogrodzenie zostało uznane za miejsce skutecznego wykrycia intruza. Uzupełniając system ochrony o radary i drony, zasięgiem detekcji można objąć teren poza granicami obiektu.

Integracja systemów perymetrycznych z oprogramowaniem PSIM pozwala na precyzyjną wizualizację miejsca wtargnięcia na obiekt. Dzięki temu operator systemu widzi na mapie, w którym miejscu pojawiło się zagrożenie. Dodatkowe zastosowanie systemów wizyjnych, obsługiwanych również za pomocą PSIM, pozwala na przeprowadzenie skutecznej weryfikacji.

Samojezdne roboty, algorytmy sztucznej inteligencji, lidary i systemy rozpoznawania nietypowych zdarzeń już teraz są stosowane w sektorze ochrony, a ich rozwój nabierze tempa. Pracownicy ochrony będą musieli zdobyć umiejętności w zakresie obsługi tych technologii i praktycznego ich wykorzystania. To olbrzymia szansa dla tych firm ochrony, które na czas przeszkolą swoich pracowników i postawią na ich nowe kompetencje wykorzystujące najnowsze technologie.

Polski Związek Pracodawców Ochrona
ul. Koszykowa 61, 00-667 Warszawa
biuro@pzpochrona.pl
www.pzpochrona.pl