Metro Warszawskie

Każdego dnia z komunikacji podziemnej korzysta ponad 0,5 mln pasażerów. Specyfika tego środka transportu wymusza stosowanie rygorystycznych zabezpieczeń pożarowych.

Dla Metra Warszawskiego opracowano warunki techniczne ochrony przeciwpożarowej zgodne z obowiązującymi przepisami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 17 czerwca 2011 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane metra i ich usytuowanie (Dz.U. 2011 nr 144 poz. 859). Stanowiły one wytyczne dla projektowych rozwiązań techniczno-funkcjonalnych. W aspekcie bezpieczeństwa pożarowego uwzględniono w nich m.in.:

• ograniczenie możliwości powstania i rozprzestrzeniania się ognia i zadymienia,
• stworzenie optymalnych warunków ewakuacji pasażerów,
• zapewnienie odpowiedniej liczby, rozmieszczenia i dostępności środków gaśniczych i ratowniczych,
• instalację sygnalizacji pożarowej i łączności usprawniających podejmowanie decyzji i prowadzenie działań ratowniczo-gaśniczych.

Metro zostało wyposażone w instalacje i urządzenia przeznaczone wyłącznie do celu ochrony ppoż. – system sygnalizacji pożarowej, sieć hydrantów, znaki informacyjne i bezpieczeństwa. Do celów ochrony ppoż. dostosowano także konstrukcję, elementy wystroju i układ funkcjonalny stacji oraz systemy zaopatrzenia w wodę, energię elektryczną, łączność i wentylację.
Wszystkie elementy budowlane i materiały wykończeniowe, izolacje termiczne, dźwiękochłonne oraz kable są niepalne lub nierozprzestrzeniające ognia, nie wydzielają też substancji toksycznych ani dymów gryzących wydzielających się pod wpływem wysokiej temperatury. Równie ważnymi kwestiami są:

• wentylacja – zastosowano wentylatory rewersyjne odprowadzające dym i doprowadzające świeże powietrze do miejsc, w których znajdują się ludzie;
• sieć wodociągowa – wyposażona w hydranty ppoż. dostarcza wodę na potrzeby gaśnicze;
• oświetlenie awaryjne – zapewnione przez cały okres ewakuacji i akcji ratowniczej;
• nagłośnienie – selektywnie wykorzystywane do kierowania akcją gaśniczą.

Na każdej stacji II linii metra znajdują się ponadto specjalnej konstrukcji szyby windowe i windy (przedsionek ze szczelnymi drzwiami), które umożliwiają ekipom ratunkowym szybkie i bezpieczne dotarcie na miejsce zdarzenia.

Na wszystkich stacjach metra zastosowano system sygnalizacji pożarowej, zapewniający wczesne wykrycie pożaru oraz jego lokalizację. Do zabezpieczenia zarówno tuneli, jak i części stacji centralnego odcinka II linii metra wykorzystano liniowe czujki ciepła oraz stałe urządzenia gaśnicze wodne, przeznaczone do zwalczania pożarów w pierwszej fazie ich powstania i zapobiegające ich rozprzestrzenianiu się. Zastosowano je do zabezpieczenia trzech stacji metra, które – ze względu na budowę – są obiektami wielokondygnacyjnymi, zakwalifikowanymi do kategorii zagrożenia ludzi ZL I.

Na każdej stacji znajdują się ponadto stałe urządzenia gaśnicze gazowe, które umożliwiają automatyczne wykrycie i sygnalizację pożaru oraz rozpoczęcie akcji gaśniczej w chronionych przestrzeniach. Zgodnie z przepisami zainstalowano oddzielenie ppoż., tj. bramy i drzwi przeciwpożarowe oraz kurtyny dymowe stałe i automatyczne, które pozwalają kontrolować rozprzestrzenianie się dymu i ciepła. Dzięki temu jest możliwe wydzielenie stref gromadzenia się dymu oraz stref wolnych od zadymienia, co umożliwia przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji.

Systemy oraz urządzenia ochrony przeciwpożarowej są monitorowane i sterowane zarówno w miejsca ich usytuowania, czyli konkretnej stacji, jak i zdalnie z Centralnej Dyspozytorni zlokalizowanej na Stacji Techniczno-Postojowej Kabaty.
Na wszystkich stacjach regularnie przeprowadza się przeglądy oraz sprawdza działanie urządzeń i systemów służących do ochrony ppoż. Ponadto są prowadzone praktyczne ćwiczenia z oddymiana stacji i tuneli, w których uczestniczą służby metra, w tym Zakładowa Służba Ratownicza oraz Państwowa Straż Pożarna.
W sytuacjach zagrożenia w metrze obowiązują scenariusze pożarowe oraz procedury postępowania ujęte w Zakładowym Planie Ratowniczym, a pracownicy mają jasno określone wytyczne postępowania podczas konkretnego rodzaju zagrożenia.

Liczba ROP-ów na stacjach

I linii: 580 szt. II linii: 345 szt. Ponadto cały tunel II linii zostanie wyposażony w liniowe czujki ciepła.

Jedynym polskim miastem dysponującym siecią metra jest Warszawa. System składa się z dwóch linii:
M1 – o długości 23,1 km (ponad 500 tys. pasażerów dziennie), oddawanej etapami w latach 1995–2008, oraz
M2 (ponad 140 tys. pasażerów dziennie), której budowa trwa od 2010 r. Centralny odcinek II linii metra (o długości 6,1 km) uruchomiono w 2015 r. Obecnie trwa budowa kolejnych dwóch odcinków (każdy o długości ponad 3 km), które będą gotowe w 2019 r.