Projektowane zmiany do ustawy o ochronie osób i mienia
Jarosław Stelmach
Dla administratorów obiektów kluczowych dla bezpieczeństwa państwa obecnie istotna jest następująca informacja: resort spraw wewnętrznych i administracji przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie osób i mienia oraz niektórych innych ustaw. Obecnie projekt znajduje się na etapie uzgodnień międzyresortowych. Projektowane zmiany do ustawy o ochronie osób i mienia mają służyć przeciwdziałaniu zagrożeniom o charakterze terrorystycznym wobec obiektów ważnych dla funkcjonowania państwa, które – w kontekście wzrostu zagrożenia terroryzmem w Europie – stanowią potencjalny cel ataku.
Projekt zakłada m.in. wprowadzenie obligatoryjnego stosowania zarówno specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (SUFO), jak i zabezpieczenia technicznego w celu zapewnienia ochrony obszarów podlegających obowiązkowej ochronie. W dotychczasowej ustawie pomiędzy kluczowymi dla branży określeniami ochrona fizyczna i zabezpieczenie techniczne było słowo LUB, teraz będzie łącznik I (choć w praktyce i tak nie było szans na uzgodnienie planu ochrony jedną formą jej realizacji). Zaplanowane jest wprowadzenie wymogu obligatoryjnej ochrony na zasadach określonych w ustawie o ochronie osób i mienia, zakładów produkujących, remontujących oraz magazynujących broń i amunicję do użytku cywilnego – obowiązywało do tej pory tylko w stosunku do sektora wojskowego.
Podobnie planowane jest objęcie wymogiem zapewnienia obowiązkowej ochrony centrów dystrybucji gotówki przetwarzających wartości pieniężne w znacznych ilościach (nie było ich do tej pory). Planuje się wprowadzenie obowiązku przedkładania planu ochrony obszarów, obiektów lub urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie w terminie najpóźniej sześciu miesięcy od dnia otrzymania informacji o umieszczeniu obszaru, obiektu lub urządzenia w ewidencji (dotychczas nie było takiego terminu i stąd wiele obiektów do dzisiaj nie posiada planów ochrony).
W mojej ocenie ważne jest to, że w ramach projektowanych rozwiązań zapewnia się ujednolicenie zakresu planów ochrony opracowywanych na podstawie dwóch odrębnych reżimów prawnych, tj. ustawy o zarządzaniu kryzysowym oraz ustawy o ochronie osób i mienia. W tym zakresie proponowane jest określenie (na podstawie upoważnienia ustawowego przewidzianego w projekcie) struktury planu ochrony w taki sposób, by spełniał on jednocześnie wymogi określone w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. Powyższe rozwiązanie pozwoli zmniejszyć liczbę obowiązków administratorów obiektów infrastruktury krytycznej przy jednoczesnym zapewnieniu kompletności informacji zawartej w wymaganej dokumentacji. Choć w mojej opinii będzie to w praktyce trudne do wykonania. Nie sądzę, by instytucje zatwierdzające powyższe dokumenty zgodziły się na przedkładanie jednego planu mającego przecież inną strukturę i formę zapewne.
Przewiduje się przy tym wprowadzenie upoważnienia ustawowego w celu dookreślenia przez Radę Ministrów (w drodze rozporządzenia) trybu tworzenia, uzgadniania i aktualizacji, a także szczegółowego zakresu danych i struktury planu ochrony obiektów podlegających obowiązkowej ochronie (do tej pory mieliśmy metodykę KGP, bez żadnej wzmianki ustawowej na ten temat). Proponuje się także wprowadzenie okresu ważności tychże planów ochrony (przedłożenie do uzgodnienia planów ochrony będzie się odbywać nie rzadziej niż raz na pięć lat).
Jest też element egzekucji. W celu zapewnienia skutecznego egzekwowania niektórych obowiązków określonych w ustawie o ochronie osób i mienia projektowane jest wprowadzenie zmian w przepisach karnych tej ustawy. W tym zakresie przewiduje się wprowadzenie grzywny za nieprzedłożenie planu ochrony do uzgodnienia wbrew obowiązkowi określonemu w projektowanym art. 7 ust. 3 i ust. 7. Za niezapewnienie, wbrew obowiązkowi, fizycznej i technicznej ochrony obszaru, obiektu, urządzenia lub transportu przewidywana jest z kolei grzywna, ograniczenie wolności albo pozbawienie wolności do lat 2.
Dla infrastruktury krytycznej ważne jest to, że w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. z 2019 r. poz. 1398 oraz z 2020 r. poz. 148) wprowadza się przepis w art. 6: Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, minimalne wymagania wobec właścicieli, posiadaczy samoistnych i zależnych obiektów, instalacji, urządzeń i usług infrastruktury krytycznej w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa osobowego, fizycznego i teleinformatycznego, mając na uwadze dobór odpowiednich środków związanych z przeciwdziałaniem zagrożeniom dla infrastruktury krytycznej. (Miałem zaszczyt pracować w latach 2017–2018 nad tymi standardami, personalnie bardzo cieszę się, że udaje się to powoli wprowadzać w życie).
Informacją istotną dla kierowników obiektów jest ustawowy obowiązek prowadzenia Książki Elektronicznego Systemu Zabezpieczeń, dokumentującej zdarzenia utrwalone przez urządzenia i systemy alarmowe. To kierownik będzie również ustawowo odpowiadał za sprawność tych systemów.
Te i wiele innych zmian jest proponowanych w ustawie o ochronie osób i mienia – zapraszam do zapoznania się z projektem zmian w ustawie oraz do poczytania uzasadnienia. Zainteresowanym prześlemy wersje PDF tych dokumentów z linkami do śledzenia zmian ustawowych. Prosimy o kontakt pod adresem: kontakt@safetyproject.pl. W mojej ocenie powyższe zmiany są koniecznością i odpowiedzialnym krokiem ustawodawczym, by nadążyć za rosnącymi zagrożeniami ze strony różnych sprawców, w tym o charakterze terrorystycznym. Pozostaje tylko jedna i zarazem podstawowa wątpliwość – czy i kiedy administratorzy obiektów kluczowych zagospodarują środki, by te uchwalane zmiany i standardy wprowadzić.
|
 |
