Rafał Kowal
Schrack Seconet Polska

Systemy bezpieczeństwa pożarowego znajdujące się w ofercie Schrack Seconet Polska Sp. z o.o., do których należy m.in. dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO) APS^®-APROSYS produkowany przez g+m elektronik ag, dają wiele możliwości w zakresie stosowania rozwiązań zwiększających poziom bezpieczeństwa w obiekcie, a także pozwalają na podniesienie komfortu obsługi. W niniejszym artykule zostaną opisane wybrane funkcje, których cechą wspólną jest optymalizacja zasobów systemowych i innowacyjność w podejściu do bezpieczeństwa obiektu budowlanego.

Rozwiązania te dotyczą elementów wykonawczych systemu DSO (jakimi są np. wzmacniacze mocy czy linie głośnikowe rozprowadzone w obiekcie) oraz specjalnych cech funkcjonalnych systemu, m.in. związanych ze współdziałaniem z systemem integrującym urządzenia przeciwpożarowe SIS-FIRE. Umożliwiają również integrację z systemem budynkowym BMS, wykorzystywanym np. do celów komercyjnych, niezwiązanych z alarmowaniem.

Do takich funkcji specjalnych należą sposoby i możliwości rozgłaszania komunikatów „na żywo” w sytuacjach szczególnych zagrożeń mogących wystąpić w obiektach, takich jak akty terroryzmu, anomalne zachowania osób przebywających w obiekcie, wtargnięcia osób nieuprawionych do stref chronionych itp. Poniżej przedstawiono przykłady zastosowań specjalnych z wykorzystaniem systemu APS^®-APROSYS.

Pierwsza funkcja dotyczy efektywnego (optymalnego) wykorzystania mocy wzmacniaczy systemowych. W oferowanych na rynku rozwiązaniach mamy do czynienia z systemami, w których występują ograniczenia liczby linii głośnikowych lub stref nagłośnieniowych obsługiwanych przez pojedynczą końcówkę mocy wzmacniacza operacyjnego. Skutkuje to często przewymiarowaniem systemu – dostarczana przez wzmacniacze moc jest dużo większa niż faktycznie wymagana do nagłośnienia stref. W projektach występują większe rezerwy mocy, które w przyszłości nie będą wykorzystywane, np. zapotrzebowanie mocy na klatkach schodowych – brak możliwości zmian architektonicznych czy aranżacji w tego typu przestrzeniach, jak ma to miejsce np. w przestrzeniach biurowych.

System APS^®-APROSYS, wykorzystując kontrolery linii głośnikowych z selektorami stref APS-178.1-XX-EV, pozwala na uniknięcie takiego przewymiarowania systemu w zakresie liczby i mocy sumarycznej wzmacniaczy w stosunku do faktycznego zapotrzebowania wynikającego z bilansu mocy linii głośnikowych. Nie ma ograniczeń co do liczby obsługiwanych linii głośnikowych przez pojedynczą końcówkę wzmacniacza. Takie rozwiązanie przekłada się na aspekt ekonomiczny wynikający z finalnego zapotrzebowania mocy elektrycznej, jaką musimy dostarczyć do systemu.

Z kolei gdy wymagane jest zastosowanie rozwiązania pozwalającego na zwiększenie bezpieczeństwa w zakresie nagłaśnianych przestrzeni, np. na wypadek wystąpienia zwarcia w jednej z dwóch projektowanych linii głośnikowych obsługujących daną przestrzeń, należy wdrożyć rozwiązania specjalne, które umożliwiają spełnienie takich wymagań.
W tradycyjnych rozwiązaniach projektowych w przypadku nagłaśniania stref stosuje się co najmniej po dwie linie głośnikowe (rys. 1).

To rozwiązanie jest podyktowane wymaganiami normatywnymi, z których wynika, że w przypadku uszkodzenia pojedynczej linii głośnikowej nie powinno dojść do pełnej utraty nagłośnienia w danej strefie, co w przypadku symetrycznego rozmieszczenia głośników będzie skutkowało utratą nagłośnienia na poziomie 50% (rys. 3).

Odnośnie do systemu APS^®-APROSYS spełnienie powyższych wymagań stawianych przez projektanta czy inwestora nie stanowi problemu dzięki zastosowaniu certyfikowanego modułu pętlowego APS-180-LOOP wraz z dedykowanymi izolatorami zwarć. Zasada jego działania jest zbliżona do działania pętlowych linii dozorowych stosowanych w systemach sygnalizacji pożarowej. W takim przypadku zamiast tradycyjnych linii promieniowych, jak to przedstawiono powyżej, instalowana jest pętla głośnikowa wraz z dwustronnymi izolatorami zwarć, które dodatkowo zabezpieczają instalację głośnikową, zwiększając poziom bezpieczeństwa nagłaśnianych powierzchni.

W momencie np. wystąpienia pojedynczego zwarcia w pętli głośnikowej moduł APS-180-LOOP wykrywa ten stan i automatycznie izoluje odcinek pomiędzy izolatorami, na którym powstało to uszkodzenie. Taka funkcjonalność pozwala na zachowanie nawet 100% pracujących głośników pomimo powstałej usterki w pętli głośnikowej (rys. 4).

Opisane rozwiązanie z powodzeniem zostało już wdrożone w kilku obiektach w Polsce. Warto też podkreślić, że zostało również docenione przez Kapitułę konkursu MTP podczas Międzynarodowych Targów Zabezpieczeń SECUREX 2018 i nagrodzone złotym medalem (więcej na ten temat można przeczytać na stronie Schrack Seconet Polska: (https://www.schrack-seconet.com/pl/company/news_events/index.html?id=0000020&kind=news).

Kolejnym z rozwiązań specjalnych stosowanym w instalacjach DSO z wykorzystaniem APS®-APROSYS, jest możliwość integracji z systemem sygnalizacji pożarowej Integral IP oraz certyfikowanym systemem integrującym urządzenia przeciwpożarowe (SIUP) SIS-FIRE. W dużych obiektach wyposażonych w bogatą gamę systemów bezpieczeństwa pożarowego możliwość sterowania nadrzędnego oraz monitorowania DSO z poziomu SIUP jest bardzo pomocna, szczególnie w zakresie szybkiego i skutecznego podejmowania decyzji oraz nadrzędnego zarządzania i sterowania w sytuacjach zagrożenia.

System APS^®-APROSYS skomunikowany cyfrowo z SIS-FIRE pozwala użytkownikowi na rozgłaszanie komunikatów głosowych w trybie rzeczywistym do wybranych grup lub stref nagłośnieniowych oraz stałe monitorowanie szczegółowych stanów pracy systemu, np. w zakresie stanu zasilania podstawowego, rezerwowego czy połączenia CDSO z pulpitami mikrofonowymi, łącznie z monitorowaniem usterek poszczególnych linii głośnikowych poprowadzonych w obiekcie.

Integracja cyfrowa systemów bezpieczeństwa pożarowego dzięki ścisłemu współdziałaniu zintegrowanych systemów i uzyskaniu dodatkowych ww. funkcji pozwala na zwiększenie komfortu obsługi oraz podwyższenie bezpieczeństwa zabezpieczanego obiektu. Jest to szczególnie polecane przez firmę Schrack Seconet Polska.

Kolejną godną uwagi funkcjonalnością systemu APS^®-APROSYS jest możliwość zdalnego rozgłaszania komunikatów głosowych „na żywo” dzięki dedykowanemu modułowi komunikacji z CDSO za pomocą wydzielonego łącza telefonicznego. Przeszkolony personel obiektu w sytuacji specjalnej, nietypowej, ale również wtedy, gdy nie ma możliwości dostępu do pomieszczenia, w którym jest zlokalizowany pulpit mikrofonowy, może z dowolnego miejsca np. przez telefon komórkowy nadać komunikat głosowy do uprzednio zaprogramowanych stref nagłośnieniowych, „dodzwaniając” się do DSO.

Taka funkcjonalność może być bardzo przydatna do wykorzystania w obiektach strategicznych, takich jak porty lotnicze, dworce kolejowe, obiekty szpitalne lub wszędzie tam, gdzie czasowo może przebywać bardzo duża liczba osób, np. w obiektach widowiskowo-sportowych. W tego typu obiektach mogą wystąpić zagrożenia związane nie tylko z pożarem, ale także aktami wandalizmu, atakami terrorystycznymi lub nieracjonalnym zachowaniem się osób, np. pacjentów izby przyjęć w placówce szpitalnej.

Szczegółowe informacje dotyczące systemu APS^®-APROSYS i jego możliwości można uzyskać na stronie internetowej Schrack Seconet (www.schrack-seconet.com) oraz podczas cyklicznie organizowanych szkoleń projektowych dla projektantów dźwiękowych systemów ostrzegawczych.
Referencje dotyczące obiektów, w których powyższe rozwiązania zostały już wdrożone, można uzyskać, kontaktując się bezpośrednio z biurem firmy Schrack Seconet Polska.

Schrack Seconet Polska
ul. A. Branickiego 15
02-972 Warszawa
www.schrack-seconet.pl