Inteligentne rozwiązania w miastach to niepodważalny dowód na to, że technologia wkroczyła do aglomeracji i stała się nieodzownym elementem ich życia. Kopenhaga, Helsinki czy Chicago wykorzystują zintegrowane systemy nie tylko do zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom, ale także poprawy warunków ich życia, np. przez dopasowanie transportu publicznego do zmieniającego się przepływu ludzi w miastach. W Polsce jednym z najbardziej zaawansowanych i stale usprawnianych systemów mogą pochwalić się Katowice. W stolicy aglomeracji śląskiej aplikacja Milestone XProtect Corporate pozwala na wykorzystanie wielu rozwiązań w jednym miejscu, a to zarówno zwiększa bezpieczeństwo, jak i ogranicza koszty.

20 lat minęło – trochę historii

Pomysł i pierwsze kamery pojawiły się w Katowicach w 2001 r. – wtedy miasto zainwestowało w 16 urządzeń analogowych, które zostały zainstalowane w centrum miasta i początkowo wysyłały obraz do Komendy Miejskiej Policji. Rozwiązanie to miało być pierwszym krokiem do zbudowania sieci monitoringu wizyjnego i ostrzegania przed niebezpiecznymi wydarzeniami. W latach 2012-2014 pojawił się pomysł na nową inwestycję w zakresie smart city, której efektem była realizacja projektu KISMiA, Katowickiego Inteligentnego Systemu Monitoringu i Analizy. Obecnie jest niemal 300 kamer rozsianych po ponad 160 km2 miasta liczącego prawie 300 tysięcy mieszkańców. Katowice już na początku tworzenia systemu monitoringu umożliwiły późniejszą jego rozbudowę.

– Katowice to miasto innowacyjnych rozwiązań i wdrażania nowych technologii. Stajemy się coraz bardziej smart city w różnych obszarach. To właśnie w naszym mieście powstał pierwszy w Polsce, w tej skali, inteligentny system monitoringu wizyjnego. Bez wątpienia nowoczesne rozwiązania firmy Milestone XProtect Corporate przyczyniają się do podnoszenia poziomu bezpieczeństwa w Katowicach. W 2020 r. Straż Miejska i Policja wykorzystały blisko 2,5 tysiąca nagrań z monitoringu. Wysoka skuteczność systemu KISMiA skłoniła nas do jego systematycznego rozwoju i rozbudowy – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Równolegle z projektem KISMiA powstała sieć światłowodowa łącząca wszystkie miejskie ośrodki. W ten sposób połączono wiele punktów miasta w całość. Prace nad systemem ruszyły intensywnie w 2015 r. Najważniejszymi celami było poprawienie efektywności pracy operatorów monitoringu, skuteczności działania służb oraz ich koordynacji. Zintegrowany system miał zapewnić lepszą orientację co do zdarzenia i sprawniejszą współpracę służb wspierających bezpieczeństwo w mieście. Pełne wdrożenie systemu nastąpiło w roku 2017, obecnie można do niego włączyć monitoring z nowo powstających inwestycji, takich jak centra przesiadkowe.

Dokładanie kolejnych punktów monitoringu spowodowało, że zaczęliśmy myśleć o tym, by efektywnie obsłużyć system, posługując się sztuczną inteligencją, która wspiera pracę operatorów. Centrum monitoringu powstało w 2017 roku i objęło dotychczasowe lokalizacje kamer oraz nowe lokalizacje w śródmieściu i dzielnicach, jak również 16 punktów SAR (Strefy Aktywności Rodzinnej). Dodatkowo w ramach projektu KISMiA uruchomiono 10 punktów nadzoru nad ruchem drogowym usytuowanych na głównych ciągach komunikacyjnych miasta Katowice. System pozwala na rozbudowę nawet do 1024 kamer – mówi Mirosław Cygan, naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta, koordynator projektu KISMiA

Data Center na miarę XXI wieku

Proces wdrożenia tego systemu był możliwy dzięki użyciu kilku komponentów. Do tego celu wykorzystano oprogramowanie IBM Intelligent Operations Center – służące jako moduł wsparcia operacyjnego oraz IBM Intelligent Video Analytics – to moduł analizy rejestrowanych obrazów. Zarządzanie materiałem wizyjnym odbywa się za pomocą aplikacji Milestone XProtect Corporate. Pozwala ona na rejestrację, przechowywanie i udostępnianie materiału wideo oraz płynne zarządzanie kamerami. Kolejnym ważnym elementem KISMiA jest nowoczesne Centrum Przetwarzania Danych, tzw. Data Center. To miejsce przechowywania i analizy danych. Ze strony Katowic nad całością projektu czuwały dwa wydziały UM: Informatyki i Zarządzania Kryzysowego. Obecnie nad systemem czuwa ekspercko Marcin Palka.

– Moim zdaniem kluczowe i unikatowe na skalę kraju w KISMiA jest to, że system powstawał z myślą o przyszłości. Budowa sieci światłowodowej wraz z kolejnymi punktami monitoringu i data center to był strzał w dziesiątkę – podkreśla Marcin Palka. I dodaje: – Katowice wyłoniły inżyniera projektu, który pod kątem technologicznym jest wspierany przez Milestone Systems. To ułatwia opracowanie strategii dla miasta na lata.

System w połączeniu z aplikacją Milestone XProtect działa z pełnym poszanowaniem prywatności. Siatka prywatyzująca, czyli filtr nałożony na obraz z kamer, nie pozwala dostrzec twarzy osób. Do systemu nie ma też swobodnego dostępu nawet dla osób uprawnionych.

Uwaga, zagrożenie!

W KISMiA zdefiniowano rodzaje sytuacji, które system wykrywa jako zagrożenie i natychmiast alarmuje operatora. To zdecydowanie skraca czas reakcji ze strony odpowiednich służb lub komunikacji głosowej w miejscu zdarzenia. System reaguje m.in. na:

• leżącego człowieka,
• pozostawiony obiekt,
• zwierzęta w Strefach Aktywności Rodzinnej (to m.in. place zabaw, miejskie siłownie w plenerze, parki linowe, miejsca do grillowania itd.),
• zbiegowisko w przestrzeni publicznej (szczególnie ważne w czasie pandemii),
  kolizję pojazdów,
• parkowanie w miejscach niedozwolonych,
• jazdę „pod prąd”,
• szkody wywołane np. wiatrem czy podtopieniami.

Każda z tych niebezpiecznych sytuacji jest wykrywana, a następnie trafia do operatora, który decyduje, jak ten incydent rozwiązać. Aplikacja Milestone XProtect w systemie KISMiA alarmuje operatora np. o obiekcie znajdującym się w Strefie Aktywności Rodzinnej w godzinach, gdy SAR nie funkcjonuje. Niepożądany obiekt może pojawić się w nocy i wtedy od operatora zależy, jaką podejmie reakcję na takie zdarzenie. Jeśli obiektem okaże się krążący po okolicy dzik, reakcja będzie inna niż wtedy, gdy zostaną wykryte osoby przebywające w SAR po zmroku. Strefy Aktywności Rodzinnej są nie tylko obserwowane, punkty kamerowe są wyposażone w zestawy głośnikowe, które sprawdzają się, gdy na teren SAR wtargną wandale. Głos operatora skutecznie ich odstrasza i często interwencja na głosowym ostrzeżeniu może się zakończyć.

Polskie drogi

Katowicki Inteligentny System Monitoringu i Analizy wspiera także kontrolę dróg w mieście. Bramownice LPR (Licence Plate Recognition) nie monitorują prędkości samochodów w mieście, ale pokazują przepływ ruchu oraz są pomocne w czasie wykrycia incydentu, jakim może być uciekający lub skradziony pojazd. Dzięki bramownicom operator jest w stanie przekazać odpowiednim służbom, w którym kierunku zmierza poszukiwany samochód. Z danych katowickiej policji wynika, że liczba kradzieży samochodów w Katowicach spadła z poziomu 337 w roku 2016 do 79 przypadków w roku 2020! Jednocześnie wzrosła wykrywalność w tej kategorii przestępstw z poziomu 16,4% do 76%.

Trochę statystyki

O skuteczności systemu świadczy wykrywalność przestępstw ogółem. Z danych katowickiej policji wynika, że od 2017 r. w ciągu roku nie spada ona poniżej 65 proc., zmniejsza się także bezwzględna liczba przestępstw. W 2020 r. wykrywalność przestępczości ogółem w Katowicach osiągnęła poziom 67,4 proc. Rozmieszczenie kamer jest szeroko konsultowane społecznie, a ich rola prewencyjnego odziaływania na przestrzeń publiczną jest nieoceniona.

O kamery monitoringu upominają się sami mieszkańcy stolicy Górnego Śląska, wielu działaczy społecznych składa wnioski do Urzędu Miejskiego, by takie urządzenia zostały zainstalowane i podpięte do systemu KISMiA w najodleglejszych krańcach miasta. Dowodzi to, że system daje mieszkańcom szansę na życie w mieście przyszłości – smart city.

Milestone Systems
Banemarksvej 50 C, DK-2605 Brondby, Denmark
Tel. +45 88 300 300
www.milestonesys.com