Grzegorz Ćwiek
prezes, Schrack Seconet Polska

Według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) budynki biurowe to obiekty budowlane wykorzystywane jako miejsca pracy dla działalności biura, sekretariatu lub innych prac o charakterze administracyjnym, np. budynki banków, urzędów pocztowych, urzędów miejskich, gminnych, ministerstw, przeznaczone dla wydziałów administracyjnych. Grupa 122 (PKOB) wymienia także budynki centrów konferencyjnych, kongresów, sądów i parlamentów.

Klasyfikacja PKOB¹⁾ do budynków biurowych nie zalicza pomieszczeń biurowych w budynkach przeznaczonych głównie do innych celów. W związku z tym obiekty handlowo-usługowe, produkcyjne czy sportowe stanowią oddzielną grupę klasyfikacyjną.

Mimo wymienionych wyłączeń kształtuje się całkiem pokaźna i różnorodna grupa obiektów budowlanych z całym wachlarzem zagadnień i problemów związanych z obszarem bezpieczeństwa pożarowego konstrukcji budowlanych. Z punktu widzenia przepisów i norm powiązanych z ochroną przeciwpożarową (również z systemami zabezpieczeń elektronicznych) znajdują tu zastosowanie zarówno akty prawne przyjmowane zwyczajowo jako podstawowe dla budynków, w których przebywają ludzie²⁾, jak i wiele norm oraz zaleceń specjalnych, np. związanych z infrastrukturą krytyczną (choćby dla budynków rządowych).

Z tego też względu nie ma jednego właściwego zestawu wytycznych czy obowiązujących aktów prawnych, w pełni odpowiadających tego typu budynkom. Zarówno projektanci, jak i wykonawcy instalacji bezpieczeństwa pożarowego muszą najpierw odnieść się do przepisów ogólnych, a następnie ocenić możliwość ich zastosowania w konkretnym przypadku. Potrzeby szczegółowe w zakresie doboru odpowiedniego zabezpieczenia wynikają z indywidualnych potrzeb użytkowników i charakterystyki użytkowej obiektu – jego wyposażenia stałego lub tymczasowego. Ponadto ze względu na to, że obiekty biurowe należą do obiektów użyteczności publicznej należy uwzględniać odpowiednie wymagania dla danej klasy (kategorii ZL) zagrożeń zidentyfikowanych dla danego budynku, a także jego wysokość – co również wpływa na zakres ochrony przeciwpożarowej, jaką musi lub może zostać objęty.
Budynek biurowy może być również usytuowany (i najczęściej tak się dzieje) w sąsiedztwie innych obiektów o podobnym lub różnym przeznaczeniu, co wpływa na zakres i wymagania dotyczące zastosowania koniecznych (minimalnych) lub dodatkowych zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Można jednak wyróżnić dwie istotne cechy obiektów biurowych, które powinny być podstawą analizy zagrożeń i doboru odpowiednich środków przeciwdziałania zagrożeniom (pożarom) w takich budynkach:

1. Przede wszystkim są to obiekty, w których ludzie przebywają czasowo, w sposób powtarzalny (w przeciwieństwie np. do obiektów mieszkalnych, uznaje się, że ludzie przebywają w nich na stałe), ale jednak ich wymienność (fluktuacja) i dynamika przemieszczania się są znacznie mniejsze niż w przypadku obiektów, np. usługowo-handlowych czy sportowych.
2. W budynkach biurowych zwykle są ulokowane siedziby firm lub organizacji mających własne, odrębne kultury organizacyjne, regulaminy, przepisy i normy zachowań indywidualnych oraz zespołowych. Mogą one także posiadać własne wytyczne i procedury związane z zachowaniem pracowników i ich gości w warunkach zagrożenia życia (wytyczne korporacyjne, branżowe itp.).Wpływają one w bardzo istotny sposób na organizację ewakuacji ludzi w przypadku wystąpienia zjawiska kryzysowego wywołanego rzeczywistym pożarem lub nawet fałszywym alarmem.

Zasygnalizowane pokrótce czynniki determinujące zakres i sposób zapewnienia bezpieczeństwa osobom przebywającym w budynku biurowym powinny skłonić do głębszej refleksji na temat problematyki bezpieczeństwa pożarowego w obiektach biurowych w odniesieniu do budynków o innym przeznaczeniu.

1) PKOB – Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych. Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z 30.12.1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych.
2) Ustawa Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r., nr 156, poz. 1118 z późn. zm.);
Ustawa z 24 sierpnia 1991 r. O ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2009 r., nr 178, poz. 1380 z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r., nr 75, poz. 690 z późn. zm.);
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. nr 121, poz. 1139 z późn. zm.) i inne.

Schrack Seconet Polska
ul. Domaniewska 44a
02-672 Warszawa
http://schrack-seconet.pl