Głos branży – eksperci o bezpieczeństwie transportu i logistyki (1/2025 a&s Polska”)

Zarządzanie bezpieczeństwem w centrach dystrybucyjnych

Współczesne centra dystrybucyjne i logistyczne to miejsca, w których odpowiednie zarządzanie bezpieczeństwem stanowi klucz do sprawnego ich funkcjonowania. Wymagają zaawansowanych rozwiązań technicznych, które zapewniają ochronę przed zagrożeniami i umożliwiają skuteczne administrowanie obiektem.

Dzięki integracji systemów w centralnym oprogramowaniu zarządzającym, operatorzy mogą łatwo śledzić obrazy z wielu kamer, przeglądać nagrania archiwalne oraz na bieżąco reagować na sytuacje alarmowe. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych kamer IP, operatorzy nadzorują każdy zakątek obiektu w czasie rzeczywistym. Rozwiązania te oferują obraz wysokiej jakości, co pozwala na łatwą identyfikację osób, pojazdów oraz potencjalnych zagrożeń. W dużych obiektach, takich jak centra logistyczne, możliwość podglądu na żywo z kilkudziesięciu kamer jednocześnie znacząco zwiększa efektywność dozoru. Dodatkowo nowoczesne systemy przeciwpożarowe mogą współpracować z monitoringiem wizyjnym, co umożliwia szybkie zlokalizowanie źródła zagrożenia. Natomiast oprogramowanie zarządzające pozwala na połączenie systemów sygnalizacji włamania i napadu, umożliwiając zdalne sterowanie stanem uzbrojenia lub rozbrojenia centrali alarmowej bądź automatycznym kierowaniem kamer w stronę miejsca, w którym wykryto podejrzaną aktywność. W ten sposób operatorzy mogą skuteczniej koordynować działania ratunkowe lub inne, właściwe dla sytuacji.

Współczesne centra logistyczne korzystają z zaawansowanych rozwiązań, które łączą systemy CCTV, PPOŻ i SSWiN w jedną, zintegrowaną platformę. Taka integracja zapewnia szybszą reakcję na zagrożenia, ponieważ zgłoszenia alarmowe pochodzą z konkretnych kamer i czujek, co daje szybszy wgląd w sytuację na terenie obiektu. Dzięki centralnemu oprogramowaniu zarządzającemu, wykorzystując wysoką skalowalność i elastyczność systemu, można go dostosować do wielkości i specyfiki obiektu dystrybucyjnego.

W czasach, gdy bezpieczeństwo staje się jednym z kluczowych wymagań operacyjnych, centra logistyczne wyposażone w zaawansowane rozwiązania, które są w stanie zintegrować różne systemy, zyskują znaczną przewagę konkurencyjną. Dlatego marka BCS, aktywnie uczestnicząc w rozwoju rynku, stworzyła kompleksowe oprogramowanie, które spełnia potrzeby nawet najbardziej wymagających klientów centrów logistycznych.

Nowoczesne zabezpieczenia w logistyce

Bezpieczeństwo w transporcie i logistyce jest kluczowe dla stabilności łańcucha dostaw. Kradzieże, cyberataki i nieautoryzowany dostęp wymagają wdrożenia nowoczesnych systemów ochrony, które zwiększają bezpieczeństwo i efektywność operacyjną.

Z mojego już prawie 25-letniego doświadczenia wynika, że najważniejszymi aspektami bezpieczeństwa w transporcie i logistyce są:

• Monitoring wizyjny i analiza obrazu – telewizja dozorowa z inteligentną analizą obrazu umożliwia wykrywanie zagrożeń w czasie rzeczywistym. Systemy rozpoznawania twarzy, analiza zachowań i detekcja ruchu pozwalają szybko reagować na wtargnięcia i manipulowanie przy ładunku. Algorytmy sztucznej inteligencji rozpoznają odbiegający do wzorca ruch i przewidują potencjalne zagrożenia. Automatyczne alerty pozwalają służbom ochrony na szybsze działanie, minimalizując ryzyko strat.

• Kontrola dostępu i ochrona infrastruktury – ochrona magazynów, terminali i pojazdów wymaga zaawansowanych systemów autoryzacji: biometrycznych skanerów, RFID i inteligentnych kart dostęp. Integracja tych rozwiązań z systemem monitoringu wizyjnego pozwala na obserwowanie przemieszczania się osób i wykrywanie nieprawidłowości. Automatyczne alarmy zwiększają bezpieczeństwo i ograniczają ryzyko nieautoryzowanego dostępu.
• Cyberbezpieczeństwo w transporcie – systemy zarządzania transportem są narażone na cyberataki, które mogą powodować zakłócenia i straty. Wdrożenie szyfrowania danych, wielopoziomowego uwierzytelniania (MFA) i systemów wykrywania zagrożeń (IDS/IPS) jest kluczowe dla ochrony cyfrowej. Regularne audyty i szkolenia pracowników ograniczają ryzyko ataków socjotechnicznych, takich jak phishing. Stosowanie zasady „zero trust” dodatkowo wzmacnia ochronę wrażliwych systemów.
  

Inwestowanie w nowoczesne technologie minimalizuje ryzyko, zwiększa efektywność operacyjną i buduje zaufanie klientów.

Przedsiębiorstwa nie mogą sobie pozwolić na straty

Bezpieczeństwo w logistyce i transporcie stanowi jeden z kluczowych filarów sprawnego funkcjonowania łańcucha dostaw. Rosnące zagrożenia, takie jak kradzieże, sabotaże czy nieautoryzowany dostęp do stref załadunku i magazynów, zmuszają firmy do inwestowania w coraz bardziej zaawansowane systemy zabezpieczeń. W 2025 r. można spodziewać się intensyfikacji tych działań, ponieważ skala problemu rośnie, a przedsiębiorstwa nie mogą sobie pozwolić na straty wynikające z niewystarczającej ochrony.

Jednym z najważniejszych elementów skutecznego zabezpieczenia pozostaje monitoring wizyjny, który dzięki nowoczesnym technologiom umożliwia całodobową kontrolę zarówno nad pojazdami, jak i magazynami. Kamery o wysokiej rozdzielczości wspomagane przez analizę obrazu opartą na sztucznej inteligencji pozwalają na błyskawiczne wykrywanie takich zachowań, jak wtargnięcie na teren chroniony czy manipulacja przy ładunku.

Nie można zapominać o podstawowych, ale niezwykle skutecznych środkach ochrony, takich jak odpowiednie oświetlenie terenu, które pełni funkcję prewencyjną, znacząco ograniczając ryzyko włamań i aktów wandalizmu. W nowoczesnych centrach logistycznych coraz częściej stosuje się również systemy nagłośnieniowe, pozwalające na odstraszanie intruzów.

Kolejnym istotnym aspektem jest zabezpieczenie samego transportu. W ostatnich latach wzrosła liczba kradzieży towarów na postojach i w trakcie przeładunków, dlatego coraz więcej firm decyduje się zmiany dotychczasowych przyzwyczajeń. Bezpieczne strefy postojowe, parkingi wyposażone w monitoring i kontrolę dostępu, stają się standardem, zwłaszcza na kluczowych trasach międzynarodowych.

W przypadku transportu drogowego standardowe plomby mechaniczne często nie zapewniają wystarczającego poziomu ochrony, dlatego firmy inwestują w plomby elektroniczne z GPS i czujnikami otwarcia. W przypadku próby manipulacji system generuje alarm i powiadamia centrum monitoringu. Patrząc na rok 2025, można spodziewać się dalszego wzrostu inwestycji w bezpieczeństwo fizyczne i techniczne. Cieszy mnie to, iż coraz więcej firm dostrzega zagrożenia oraz konsekwencje jakie z nich wynikają. Zwiększona liczba incydentów związanych z kradzieżami oraz wprowadzanie bardziej rygorystycznych regulacji prawnych sprawią, że kompleksowe systemy zabezpieczeń staną się nie tyle wyborem, co koniecznością.

Budowanie świadomości w zakresie bezpieczeństwa

Uważam, że dzisiejsza sytuacja geopolityczna, jak i w dalszym ciągu dynamicznie rozwijający się rynek sektora transportowo-logistycznego wymaga budowania świadomych i konsekwentnych procedur bezpieczeństwa. Wystarczy spojrzeć na dane statystyczne, które podaje TAPA (The Transported Asset Protection Association). Wynika z nich, że: „jedynie w grudniu 2024 r. dokonano kradzieży za kwotę 36,8 mln euro produktów w łańcuchu dostaw w regionie EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka) zgłoszonych do systemu TIS (TAPA EMEA Intelligence System). Taka dwucyfrowa kwota utrzymywała się niezmiennie w czwartym kwartale 2024 r. Co prawda w tym zestawieniu zajmujemy jedno z ostatnich miejsc (zgłoszono jedynie pojedyncze przestępstwo z Polski) i pomimo tego, że pod względem przestępstw cargo „świecimy się” na zielono, to nie jesteśmy wolni od tego typu zagrożeń.

W mojej ocenie zabezpieczenia osobowe, mechaniczne czy elektroniczne to „minimum” w kwestii szeroko pojętego bezpieczeństwa i nie wyobrażam sobie funkcjonowania firmy logistycznej bez tych podstawowych narzędzi. Oczywiście, zawsze warto być na bieżąco z nowinkami technologicznymi, trendami w branży, ale najważniejszą kwestią jest budowanie świadomości bezpiecznego postępowania w branży kurierskiej zgodnie z wypracowanymi i ciągle aktualizowanymi zasadami. Jedynie w ten sposób jesteśmy wstanie skutecznie wdrożyć reguły prewencji i przeciwdziałać otaczającym nas zagrożeniom.

Dlatego w mojej ocenie bardzo ważnym aspektem jest prowadzenie szkoleń, przewidujących dużą aktywność uczestników i pracę na konkretnych przykładach. Takie szkolenia powinny być regularnie powtarzane i dotyczyć nie tylko nowoprzyjętych osób, ale i długoletnich pracowników. Nieświadomy zagrożeń w kwestii szeroko pojętego bezpieczeństwa pracownik zawsze będzie stanowił najsłabsze ogniwo wśród elementów security. Z drugiej strony odpowiedzialny w kwestii zagrożeń będzie stanowił o świadomej i konsekwentnej polityce bezpieczeństwa firmy logistycznej.

Skuteczna strategia bezpieczeństwa

Zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa w transporcie i logistyce wymaga podejścia łączącego aspekty fizyczne i cyfrowe. Kluczowe jest zabezpieczenie zarówno przepływu towarów, jak i informacji na każdym etapie łańcucha dostaw – od transportu surowców, przez produkcję, aż po dostarczenie gotowych produktów do odbiorcy.

W dobie dynamicznego rozwoju technologii i narzędzi opartych na sztucznej inteligencji przewagę zyskają ci, którzy potrafią je skutecznie wykorzystać. Dane gromadzone w postaci procedur, instrukcji, opisów incydentów czy raportów – wcześniej często stanowiące gray data trudne lub realnie niemożliwe do analizy – mogą dziś, dzięki nowoczesnym modelom przetwarzania informacji, zostać przekute w realne know-how i przełożyć się na realną poprawę bezpieczeństwa.

Kluczowymi elementami, które należy uwzględnić przy tworzeniu skutecznej strategii bezpieczeństwa są:

• Zarządzanie ryzykiem – stała analiza zagrożeń i zdolność do szybkiego reagowania w sytuacjach kryzysowych.
• Procedury i standardy – ich właściwe wdrażanie oraz ciągłe doskonalenie na wszystkich szczeblach organizacji.
• Świadomość pracowników – systematyczne szkolenia i budowanie kultury bezpieczeństwa.
• Nowoczesne zabezpieczenia – integracja technologii AI, systemów monitoringu i narzędzi analizy danych.
  

Współczesne zagrożenia obejmują nie tylko tradycyjne ryzyka operacyjne, ale także

• Cyberprzestępczość – ataki na systemy IT zarządzające logistyką.
• Terroryzm – zagrożenie dla infrastruktury krytycznej.
• Nieuczciwą konkurencję – kradzieże danych i sabotaż gospodarczy.
• Zmienną sytuację polityczną i społeczną – konflikty wpływające na globalne łańcuchy dostaw.

Tylko połączenie nowoczesnych technologii, analizy przeszłych zdarzeń oraz świadomego podejścia pracowników z właściwie zbudowanymi i ustawicznie kontrolowanymi systemami zabezpieczeń pozwoli skutecznie przeciwdziałać tym zagrożeniom i zapewnić stabilność oraz bezpieczeństwo sektora transportu i logistyki.

Automatyzacja i optymalizacja procesów logistycznych

We współczesnych centrach logistycznych stosowane są zaawansowane technologie poprawiające efektywność i bezpieczeństwo procesów magazynowych. Jednym z kluczowych rozwiązań są roboty typu ARM (Automated Robotic Manipulators), które odgrywają istotną rolę w automatyzacji i optymalizacji procesów logistycznych.

Roboty ARM są wykorzystywane do wielu zadań, takich jak automatyczne przenoszenie, sortowanie i układanie towarów. Dzięki zastosowaniu zaawansowanej sztucznej inteligencji oraz czujników wizyjnych, roboty potrafią precyzyjnie wykonywać operacje, eliminując błędy ludzkie oraz przyspieszając procesy logistyczne.

Aby zapewnić bezpieczną współpracę ludzi i maszyn, w nowoczesnych centrach logistycznych wdraża się rygorystyczne procedury bezpieczeństwa. Roboty wyposażone są w czujniki i systemy wykrywania kolizji, a także system geofencing, który pozwala ograniczać ich przemieszczanie się w granicach wyznaczonych stref. Nowoczesne technologie pozwalają również na minimalizowanie ryzyka wypadków w magazynach. Inteligentne oprogramowanie wspomagane sztuczną inteligencją przewiduje sytuacje awaryjne i zapobiega kolizjom robotów.

Jednocześnie system kamer wspomagany przez rozwiązania AI, jak np. Camect Smart Hub umożliwia monitorowanie całej przestrzeni centrum logistycznego. Dzięki „umiejętności” rozróżniania obiektów alarm będzie aktywowany dopiero, gdy w strefę przeznaczoną dla robotów wkroczy człowiek.  Wdrożenie nowoczesnych technologii w centrach logistycznych pozwala na znaczne usprawnienie procesów operacyjnych oraz poprawę bezpieczeństwa pracy. Rozwiązania sztucznej inteligencji stanowią przyszłość logistyki, zwiększając wydajność i minimalizując ryzyko błędów oraz wypadków.

Wszyscy odpowiadamy za bezpieczeństwo na kolei

Zapewnienie bezwzględnego bezpieczeństwa pasażerom, pracownikom i całej infrastrukturze jest warunkiem niezbędnym, by transport kolejowy mógł funkcjonować sprawnie. Kolej jest jednym z najbezpieczniejszych środków transportu, ale aby tak było, wymaga ciągłego monitorowania i doskonalenia procedur bezpieczeństwa.

Nowoczesne systemy bezpieczeństwa na kolei obejmują m.in. monitoring wizyjny, detektory dymu i ognia oraz systemy alarmowe. W przypadku wykrycia zagrożenia informacje są natychmiast przekazywane do centrali, co umożliwia szybką interwencję. Takie działanie to gwarancja bezpieczeństwa. Motorem napędowym zmian przepisów i wymogów w dzisiejszym niestabilnym świecie jest szeroko pojęte zrozumienie zagrożeń wynikających zarówno z działań wojennych w Ukrainie, jak i z niestabilnej sytuacji na Bliskim Wschodzie. Tak prozaiczne rozwiązania, jak przezroczyste kosze na śmieci, są tylko jednym z podstawowych elementów struktury bezpieczeństwa wspieranej nowoczesną technologią.

Dziś w dobie AI systemy telewizji dozorowej są wspierane zaawansowaną analityką, która pozwala na wykrycie pozostawionego bagażu czy przekroczenia bezpiecznej strefy. To standard. Kamery są w stanie rozpoznać niepożądane zachowanie (np. próby samobójcze lub włamania) i przekazać informację o nim właściwym służbom. Aby było to możliwe, niezbędne są precyzyjne procedury i standardy pracy, nie pozwalające na obniżenie jakości instalowanych systemów czy zastosowanych materiałów. Przestrzeganie tych regulacji jest kluczowe dla utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa.

Wszystkie firmy związane z transportem kolejowym mają świadomość, iż każdego dnia od standardu ich pracy zależy bezpieczeństwo pasażerów oraz infrastruktury tak ważnej dla bezpieczeństwa państwa. Zmieniająca się rzeczywistość, wojna hybrydowa i cyfrowy świat oznaczają, że każdego dnia pojawiają się nowe zagrożenia. Dlatego dla utrzymania wysokiego standardu bezpieczeństwa tak ważne jest, by personel kolejowy, składający się z maszynistów, konduktorów i obsługi stacji był dobrze przeszkolony. Regularne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa, pierwszej pomocy oraz procedur awaryjnych są niezbędne. Ważne jest, aby personel potrafił szybko i skutecznie reagować na sytuacje kryzysowe. Perfekcyjna obsługa i znajomość wszystkich systemów zabezpieczeń pozwala przeciwdziałać takim sytuacjom i minimalizować ich skutki, a czasami nawet nie dopuścić do pojawienia się groźnej sytuacji.

Musimy mieć świadomość, że za bezpieczeństwo  kolei odpowiadają nie tylko odpowiednie służby, ale i my wszyscy, jako pasażerowie i obywatele. Promowanie kultury bezpieczeństwa wśród pracowników i pasażerów jest kluczowe. Obejmuje to edukację na temat bezpiecznego zachowania na stacjach i w pociągach, a także kampanie informacyjne dotyczące przestrzegania zasad.

Odpowiedni dobór systemu kontroli dostępu

System kontroli dostępu w obiektach sektora transportu i logistyki pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa, ochrony zasobów oraz optymalizacji procesów operacyjnych. Odpowiedni dobór tego systemu wpływa nie tylko na redukcję ryzyka nieuprawnionego dostępu, ale także na zwiększenie efektywności operacyjnej i sprawność funkcjonowania całej infrastruktury.

W branży transportowej i logistycznej obiekty, takie jak magazyny, terminale przeładunkowe, porty czy centra dystrybucyjne, są narażone na zagrożenia związane z kradzieżami, sabotażem oraz niekontrolowanym ruchem osób i pojazdów. Zastosowanie zaawansowanych technologii, takich jak wieloetapowa weryfikacja, odpowiednio skonfigurowane karty oraz czytniki RFID, pozwala na precyzyjną weryfikację tożsamości pracowników i dostawców, co znacznie podnosi poziom bezpieczeństwa.

Kolejnym aspektem jest zgodność z regulacjami prawnymi i normami branżowymi. Wdrożenie odpowiedniego systemu kontroli dostępu umożliwia spełnienie wymagań dotyczących ochrony infrastruktury krytycznej, a także zabezpiecza dane i towary przed dostaniem się w niepowołane ręce.

Zaawansowane systemy kontroli dostępu integrujące się z innymi rozwiązaniami, np. systemami telewizji dozorowej umożliwiają ciągłe monitorowanie chronionego obiektu, minimalizują ryzyko nieautoryzowanego dostępu oraz pozwalają na szybką weryfikację poruszających się w nim osób.

Automatyzacja procesów związanych z zarządzaniem dostępem umożliwia szybsze i bardziej efektywne przeprowadzanie operacji logistycznych. Pracownicy, kontrahenci i dostawcy mogą łatwiej uzyskać dostęp do niezbędnych stref w odpowiednich godzinach, co skraca czas oczekiwania i przyspiesza realizację zamówień. Odpowiedni dobór systemu kontroli dostępu w obiektach transportowych i logistycznych to nie tylko kwestia bezpieczeństwa, ale także kluczowy element optymalizacji operacji i spełnienia wymogów regulacyjnych. Inwestycja w nowoczesne rozwiązania przekłada się na większą kontrolę, mniejsze ryzyko strat oraz lepszą organizację pracy.

Cyberzagrożenia w sektorach transportu i  logistyki

Jednym z najdotkliwszych zagrożeń w sektorze transportu i logistyki są ataki ransomware, głównie dlatego, że powodują przerwy w dostawach. Przestój może trwać od kilku tygodni do nawet 3 miesięcy. Obecnie Polska zajmuje 7 miejsce na liście najczęściej atakowanych krajów za pomocą tego złośliwego oprogramowania. Szczególnie duża aktywność była w drugiej połowie 2024 r., gdzie według danych ESSET odnotowano 37% wzrost ataków w stosunku do pierwszego półrocza.

Historia uczy nas pokory, dlatego warto wrócić do największych ataków ransomware w historii, czyli WannaCry i NotPetya. WannaCry zainfekował dużą liczbą komputerów, ponieważ wiele osób nie instalowało poprawek w oprogramowaniu. Podobnie z NotPetya, który dotknął największe firmy transportowe i agencje rządowe. Maersk ocenił straty na 300 mln USD, Fedex na 400 mln USD. Szacuje się że całkowite szkody wywołane przez atak wyniosły 10 mld USD.

Problem dotyczył również Polski. Poszkodowane były m.in. firmy z branży motoryzacyjnej, transportowej i logistycznej. Cyberatak potraktowano jak działania wojenne, z tego powodu ubezpieczyciele odmówili wypłaty ubezpieczenia. Sprawy o odszkodowania utknęły w sądach, dopiero po kilku latach ubezpieczyciele i poszkodowani podpisali ugody. Tamte wydarzenia wpłynęły na obecne ubezpieczenia wykluczające cyberataki, w których aktywność hakerów sponsorują obce kraje.

Atak NotPetya był na tyle poważny, że pierwszy raz w Polsce Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego, podjął decyzję o współpracy z CERT-ami, szkoleniach pracowników, kwestiach wykonywania kopii bezpieczeństwa oraz aktualizacji systemów.