Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. Kolejny wymagany prawem, niepotrzebny dokument?
Iza Trzeciak
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. [1] ma na celu ustalenie wymagań ochrony przeciwpożarowej w zakresie organizacyjnym, technicznym i porządkowym, jakie należy uwzględnić podczas eksploatacji konkretnego budynku.
Zwolnione z tego obowiązku są budynki i strefy pożarowe, w których nie występuje strefa zagrożenia wybuchem, a ponadto:
- kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową nie przekracza 1000 m3,
- kubatura brutto budynku inwentarskiego nie przekracza 1500 m3,
- powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek nie przekracza 1000 m2.
W praktyce tylko niewielka część wymienionych budynków i stref pożarowych może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku posiadania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Mogą to być np. strefy pożarowe z lokalami handlowo-usługowymi zlokalizowanymi na parterach budynków mieszkalnych czy niewielkie budynki magazynowe. Warto zauważyć, że opracowania i wdrożenia IBP wymaga się od większości np. kościołów czy szkół, co mogą egzekwować (i coraz częściej to czynią) funkcjonariusze wydziałów kontrolno-rozpoznawczych Państwowej Straży Pożarnej, przeprowadzając w tych obiektach kontrole przestrzegania przepisów przeciwpożarowych.
| Co powinna zawierać IBP? |
| Wspomniane rozporządzenie [1], które nakłada obowiązek opracowania IBP, określa też wyczerpująco zawartość tego dokumentu. Są to następujące informacje:
1. Warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, w tym zagrożenia wybuchem. Na warunki ochrony przeciwpożarowej składają się: 1.1. Informacje o powierzchni, wysokości i liczbie kondygnacji. 2. Określenie wyposażenia w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym. a) powierzchni, wysokości i liczby kondygnacji budynku, 9. Wskazanie osób/podmiotów opracowujących instrukcję. |
W przypadku opracowywania instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla budynku nowego określenie warunków ochrony przeciwpożarowej (punkt 1, jaki musi zawierać IBP) jest stosunkowo proste – wszak powyższe punkty muszą znajdować się w projekcie budowlanym, a budynek powinien zostać wykonany zgodnie z nim. Sprawy nieco się komplikują podczas opracowywania instrukcji dla budynku istniejącego, którego dokumentacja budowlana nie przetrwała próby czasu, i trzeba opracować niezbędne informacje jedynie na podstawie wizji lokalnej, wspierając się własną wiedzą i doświadczeniem. Częstym problemem staje się wówczas dylemat – czy określić warunki ochrony ppoż., jakie dany budynek powinien spełniać obecnie, czy opisać stan faktyczny.
Pytanie nie jest bezpodstawne, bo najczęściej w przypadku budynków kilkudziesięcioletnich te dwa opisy nie są tożsame. Jak podejść do tego problemu? Rozważyć cel opracowywania instrukcji! Rozporządzenie [1] określa, że warunki ochrony ppoż. zawarte w IBP dotyczące wskazanych obiektów są przekazywane do właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej w celu ich wykorzystania na potrzeby planowania, organizacji i prowadzenia działań ratowniczych. Ponadto instrukcja bezpieczeństwa pożarowego powinna się znajdować w miejscach dostępnych dla ekip ratowniczych, a sposób jej przechowywania powinien umożliwiać natychmiastowe wykorzystanie na potrzeby prowadzenia działań ratowniczych. Zatem IBP jest opracowywana dla jednostek PSP, dla których ma stanowić zbiór istotnych informacji o budynku i jego otoczeniu w przypadku prowadzenia w nim działań ratowniczo-gaśniczych. Ponadto jest ona dla użytkownika skryptem dotyczącym ochrony przeciwpożarowej użytkowanego budynku. Znajdują się tam podstawowe informacje o obowiązkach użytkownika obiektu, częstotliwościach dokonywania czynności serwisowych urządzeń ppoż., obowiązku organizacji próbnych ewakuacji z budynku, procedurach na wypadek wystąpienia pożaru w budynku.
Istotnym elementem, zarówno dla jednostek PSP, jak i dla użytkownika, są plany obiektu, które powinny obejmować swoim zakresem rzuty wszystkich kondygnacji oraz plan zagospodarowania terenu, z zaznaczeniem informacji istotnych pod kątem ochrony przeciwpożarowej.
Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego musi być poddawana okresowej aktualizacji – co najmniej raz na dwa lata, a także po zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej. Remonty i przebudowy zmieniające układ pomieszczeń, mające wpływ na zmianę kierunków ewakuacji, również warto uwzględnić w instrukcji.
Aktualne dane o budynku, w szczególności rzuty kondygnacji i plan zagospodarowania terenu, mogą okazać się bardzo przydatne dla strażaków prowadzących działania ratowniczo-gaśnicze. Oby nie były konieczne.
Literatura 1. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. (Dz.U. nr 109, poz. 719). 2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2 grudnia 2015 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. 2015 poz. 2117).
 |
|
