Podstacje elektryczne są narażone na zagrożenia pochodzące z wielu źródeł. Należą do nich zarówno wandale i intruzi, jak i niebezpieczne warunki pogodowe oraz okresy wysokiego zapotrzebowania na energię. Do tego dochodzą trudności związane z tym, że podstacje są bezzałogowe i często zlokalizowane w oddalonych miejscach. Utrudnia to ich ochronę przed włamaniami, kradzieżami i sabotażem. Są wrażliwymi punktami w sieci elektrycznej, a zatem mają krytyczne znaczenie dla dostaw energii. To sprawia, że jeszcze ważniejsza jest możliwość zachowania kontroli nad nimi.

Zarządzający podstacjami coraz bardziej koncentrują się na rozwiązywaniu tych kwestii, aby zapewnić nieprzerwane dostawy energii mieszkańcom miast i wsi, firmom oraz zakładom przemysłowym. Wymaga to monitorowania ostrzeżeń o potencjalnym naruszeniu, a także oznak awarii urządzeń.

Monitorowanie nadal w dużej mierze jest oparte na obserwacji przez pracowników w Centrum Monitoringu, ale coraz więcej firm energetycznych szuka sposobów, aby robić to bardziej wydajnie, z możliwością szybkiego podejmowania odpowiednich działań. Obrazowanie termowizyjne można wykorzystać do wsparcia tych wysiłków i zapewnienia ciągłego, dokładnego monitorowania podstacji, aby nie tylko poprawić bezpieczeństwo, ale także wspierać wydajność operacyjną i ciągłość działania.

Kamery termowizyjne a kamery wizyjne

Obrazowanie termiczne nie wymaga światła. W ogóle. Kamery termowizyjne umożliwiają widzenie w całkowitej ciemności i są równie skuteczne w godzinach dziennych. To odróżnia je od kamer wizyjnych, które wymagają padającego światła, aby przetwornik mógł wygenerować obraz. Obrazowanie termiczne jest oparte na wykrywaniu różnicy temperatur w energii cieplnej emitowanej przez obiekt, a następnie przełożeniu tego na szczegóły obrazu. Jest tak samo dokładne w ciemności, mgle, kamuflażu i w słoneczny dzień.

Nowe przetworniki obrazu, materiały i ulepszona kalibracja sprawiają, że kamery termowizyjne są bardziej niezawodne, a przystępność cenowa sprawia, że zyskują na popularności. Są stosowane głównie do celów dozorowych, wykrywając takie obiekty, jak ludzie i pojazdy. Istnieją też inne możliwe obszary ich zastosowań. Kamera termowizyjna może monitorować pracę urządzeń i procesy produkcyjne. Umożliwia skalibrowanie wyświetlacza ciepła z danymi liczbowymi, innymi słowy z temperaturą. Wysyła alerty, gdy temperatura wykracza poza ustawiony zakres, co umożliwia szybką reakcję. Jest to szczególnie przydatne do poprawy wydajności operacyjnej w przypadku krytycznych zasobów i urządzeń.

Termowizja poprawia wydajność operacyjną

Ręczne kamery termowizyjne są wykorzystywane w podstacjach do pomiaru temperatury i dostarczania termograficznego odczytu emitowanej energii. Kontrole te są przeprowadzane w odstępach od trzech do sześciu miesięcy. Pomiary ręczne wymagają fizycznych wizyt na miejscu, natomiast kamera termowizyjna zamontowana na stałe wprowadza alternatywę dla kontroli osobistych, monitorując odpowiedni sprzęt w dzień i w nocy przez cały rok.

Kamery termowizyjne mogą zarówno generować alarmy o wzroście temperatury, jak i rutynowo przeprowadzać kontrole krytycznych obszarów, co zapewnia lepsze zrozumienie sytuacji. Całodobowe monitorowanie obiektu za pomocą termowizji pomaga wychwycić potencjalny problem, zanim stanie się on poważniejszy i bardziej kosztowny. Wczesna interwencja może zatem pozytywnie wpłynąć na zwrot z inwestycji.
Kamery termowizyjne staną się niezbędnym elementem wyposażenia, za pomocą których będzie można analizować trendy i wydajność operacyjną, a także ciągle monitorować obszar w celu utrzymania ciągłości pracy podstacji.

Wykrywanie różnych zagrożeń

Ze względu na kluczową rolę, jaką odgrywają podstacje, są one narażone na różne zagrożenia, w tym ataki cybernetyczne. Kamery z wbudowanymi funkcjami cyberbezpieczeństwa pomagają zapobiegać infiltracji sieci przez hakerów i zakłóceniom ciągłości działania. Na każdym etapie cyklu życia urządzenia sieciowego – od produkcji po wycofanie z eksploatacji – istnieje ryzyko związane z cyberzagrożeniami. Jeśli jakiś element tego ryzyka zostanie przeoczony, może to doprowadzić do zakłócenia funkcjonowania oraz utraty poufności, integralności i dostępności danych. Dlatego tak ważne jest to, aby wszystkie związane z produktem podmioty – od dostawcy po klienta – dbały o zarządzanie ryzykiem.

Axis wspiera cyberbezpieczeństwo w swoich urządzeniach, ograniczając ryzyko w całym cyklu istnienia dzięki sprzętowej platformie Axis Edge Vault, która obsługuje funkcje chroniące tożsamość i integralność urządzenia przed nieuprawnionym dostępem. Firma stosuje system operacyjny AXIS OS z Axis Security Development Model (ASDM) – modelem rozwoju zabezpieczeń w celu obniżenia ryzyka wydania produktów z lukami w zabezpieczeniach oprogramowania.

Czasami inne zagrożenia przybierają jednak fizyczną formę, np. włamania, kradzieże czy sabotaż. W porównaniu do kamer wizyjnych wykorzystanie kamer termowizyjnych do wykrywania potencjalnych intruzów zapewnia bardziej niezawodne wskazywanie i rozpoznawanie kształtów. Jest to możliwe dzięki połączeniu wysokiego kontrastu obrazu z detekcją ruchu. W rezultacie wskaźnik fałszywych alarmów może być niższy przy mniejszej liczbie niepotrzebnych reakcji i działań ze strony personelu.

Kamery termowizyjne mogą pomóc w wykrywaniu aktywności na granicach terenu i tuż poza nimi zarówno w dzień, jak i w nocy. Wsparcie w zakresie ochrony obwodowej może odgrywać ważną rolę w zabezpieczaniu linii ogrodzenia. Rozwiązanie to może składać się z kamery termowizyjnej z funkcją analityczną wykrywającą potencjalnego intruza, która uruchamia kamerę PTZ, aby przyjrzeć się nieproszonemu gościowi, dostarczyć jego dobry obraz, a także śledzić go w pobliżu. Do tego rozwiązania można również dodać dźwiękowe i świetlne środki odstraszające, takie jak głośniki czy lampy stroboskopowe, które mogą zniechęcić intruza.

Korzystając z wykrywania dźwięku, urządzenia mogą ostrzegać o potencjalnym ataku na obiekt, co umożliwi pracownikom ochrony sprawdzenie miejsca zdarzenia. Na przykład, jeśli zaatakowano transformator i uszkodzono go, ostrzeżenie umożliwi wczesne jego naprawienie.

Kolejnym rosnącym zagrożeniem są drony coraz częściej wykorzystywane przez intruzów do monitorowania podstacji i powodowania jej awarii poprzez zrzucenie ładunków. Wykrywanie dronów odbywa się za pomocą urządzeń i oprogramowania partnerskiego. Podobnie jak w przypadku kamery wizyjnej kamera termowizyjna może udostępnić obraz drona.

Bezpieczeństwo w podstacji

Większy nacisk na utrzymanie pracy podstacji oznacza również częstsze monitorowanie terenu. Przegrzanie zwiększa ryzyko zarówno pożaru, jak i wybuchu, a kamery termowizyjne i termometryczne mogą monitorować urządzenia. Poprawia to bezpieczeństwo inżynierów, zapewniając podgląd stanu maszyn przed wysłaniem ich na miejsce.

Obrazowanie termowizyjne umożliwia wykrywania intruzów i uruchamianie innych urządzeń w systemach zabezpieczeń w celu odstraszenia niepożądanych osób za pomocą dźwięku i świateł. Poza bezpieczeństwem obiektu i znajdujących się w nim cennych aktywów odstraszanie służy również ochronie przypadkowych osób, takich jak dzieci lub nastolatki, które wchodzą do podstacji z ciekawości lub dla zabawy. Przebywanie wśród urządzeń wysokiego napięcia grozi śmiercią lub poważnymi obrażeniami.

Budowanie odporności

Awaria wielu podstacji na jednym obszarze spowodowałaby wiele społecznych i biznesowych problemów operacyjnych. W związku z tym niezwykle ważne jest wyposażenie podstacji w dodatkowe warstwy zabezpieczeń, aby zwiększyć odporność na potencjalne zagrożenia. To właśnie tutaj termowizja może wnieść największą wartość dodaną.

Obrazowanie termowizyjne ma kluczowe znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa podstacji poprzez monitorowanie terenu obiektu i wokół niego 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Celem jest powstrzymanie potencjalnych intruzów i wykrycie anomalii w funkcjonowaniu urządzeń na jak najwcześniejszym etapie, aby uniknąć nieoczekiwanych wyłączeń lub zdarzeń kaskadowych. Kamery termowizyjne mogą pełnić funkcję pierwszego reagującego urządzenia.

Axis Communications Poland
ul. Domaniewska 44 bud. 4
02-672 Warszawa
www.axis.com/pl-pl/