System bezpieczeństwa pożarowego w obiektach przemysłowych
Schrack Seconet Polska
Bezpieczeństwo pożarowe obiektów przemysłowych
wymaga szczególnej uwagi. Inwestorzy planujący lub
realizujący inwestycje w Polsce konsultują swoje wizje
i założenia z firmami konsultingowymi lub wybranym
ubezpieczycielem, który wskazuje kierunki działań w zakresie ochrony obiektu, oceny ryzyka, określenia ewentualnych aspektów związanych z procesami produkcyjnymi i zagrożeniem wybuchem (m.in. zgodnie z §4 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej). Na tym etapie nadrzędną sprawą jest dostosowanie obiektu do aktualnych wymagań ppoż. i budowlanych oraz ochrona pracowników.
W Polsce wymagania formalne w zakresie systemów sygnalizacji pożarowej bazują na normach serii PN-EN 54. W przypadku inwestorów zagranicznych najczęściej brane są dodatkowo pod uwagę wytyczne VdS – Stowarzyszenia Niemieckich Towarzystw Ubezpieczeniowych od wielu lat dbającego o bezpieczeństwo i zaufanie w zakresie ochrony ppoż. i systemów zabezpieczeń. VdS jest instytucją, która opracowuje zaawansowane koncepcje bezpieczeństwa pożarowego zarówno dla znaczących zakładów przemysłowych i obiektów handlowych, jak i czołowych producentów i integratorów systemów komputerowych.
W zakresie wytycznych VdS systemy sygnalizacji pożarowej i sterowania stałymi urządzeniami gaśniczymi (SUG) projektowane są wg wytycznych VdS 2095pl i VdS 2496pl.
Obiekty przemysłowe dzielą się na kilka podstawowych kategorii, z których każda wymaga bardzo indywidualnego podejścia na etapie projektowania – niezbędne są szerokie konsultacje z rzeczoznawcą do spraw ppoż. oraz skrupulatne weryfikowanie wymagań formalnych.
Sektor energetyczny – w najbardziej wymagających przypadkach charakteryzują go zagrożenia wybuchem związane z wszechobecnym pyłem węglowym, gospodarką olejową itp. Wszystkie komponenty systemu sygnalizacji pożarowej muszą mieć odpowiedni stopień ochrony IP ze względu na warunki pracy związane z wymogiem częstego mycia wodą zmywną obszarów, gdzie może występować zagrożenie pożarowe (np. galerie nawęglania). Różnice w stosowaniu odpowiedniej ochrony ppoż., w tym również w zakresie detekcji pożaru, występują w przypadku węgla brunatnego lub kamiennego – oba surowce różnią się między sobą pod względem procesu tlenia, żarzenia czy zagrożeń związanych z występowaniem pyłów. Dlatego w celu ochrony głównych przenośników taśmowych czy galerii nawęglania należy stosować dedykowane rozwiązania bazujące na detekcji gazów pożarowych powstających we wczesnym etapie rozwoju pożaru (tlenie), żarzenia się węgla, czy zmian temperaturowych, oraz występujących w tym obszarze innych zagrożeń.
Głównie w galeriach nawęglania powinno się stosować dedykowane stałe urządzenia gaśnicze oparte na systemach zalewowych lub mgły wodnej, sterowane przez zintegrowany system sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem, np. w oparciu o centralę Integral IP MXE/MXF. Z uwagi na znaczną długość galerii nawęglania należy zastosować specjalistyczne czujki pożarowe. Ich zadaniem jest nie tylko szybka detekcja pożaru już na etapie tlenia, ale także dokładne określenie lokalizacji, aby konkretna sekcja gaśnicza została uruchomiona. Ze względu na bardzo częste występowanie w tego typu obiektach kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu stref gaszenia zastosowany system sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem musi realizować funkcję gaszenia wielostrefowego.
Dodatkowo obiekt energetyczny składa się często z kilkudziesięciu różnego rodzaju budynków, w których zainstalowane centrale sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem wymagają połączenia ze sobą w sieć central – w wielu istniejących i powstających aktualnie tego typu obiektach znajduje swoje zastosowanie najnowszej generacji system rozproszony Integral WAN (wprowadzony w miejsce sieci SecoNET) pozwalający na połączenie w jedną sieć bardzo dużej liczby central, dający możliwość inwestorowi czy generalnemu wykonawcy zrealizowania jednego spójnego systemu sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem Integral IP – z możliwością wydzielenia podsystemów dla poszczególnych części zakładu lub rozdzielenia części detekcyjnej i sterowania gaszeniem. Takie podejście jest podyktowane wymogiem odłączania jak najmniejszej części systemu przy prowadzeniu jakichkolwiek prac w zakresie rozbudowy czy serwisu, aby pozostała cześć systemu mogła realizować swoje funkcje bezpieczeństwa w sposób nienaruszony.
Sektor gazowy i chemiczny (analiza zagrożenia i temperatura zapłonu produktów) – ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi, chronionych obiektów i procesów produkcji. W sektorze chemicznym ze względu na występujące zagrożenie wybuchem bardzo często muszą być stosowane dedykowane urządzenia przeciwpożarowe spełniające dyrektywę ATEX. Funkcjami detekcji i sterowania zarządzają centrale sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem.
Sektor hutniczy i górniczy (analiza zagrożenia i zmiany temperaturowe w różnych obiektach huty) – szczególną uwagę zwraca się na obszary związane z tunelami kablowymi, którymi prowadzone są instalacje elektryczne zasilające urządzenia produkcyjne i piece hutnicze. W zakresie detekcji pożaru można zastosować liniową czujkę ciepła Listec lub inne czujki pożarowe o podwyższonym stopniu ochrony IP przystosowane do pracy w trudnych warunkach otoczenia oraz system gaszenia SUG oparty na mgle wodnej lub aerozolach sterowanych przez wielostrefową centralą sterowania gaszeniem Integral IP MXF/MXE.
Sektor logistyczny – charakteryzuje się zmiennością wynikającą z wprowadzania i magazynowania produktów, które mają różne temperatury zapłonu, co musi być uwzględnione w kontekście doboru urządzeń przeciwpożarowych. Świadomy inwestor powinien zwracać szczególną uwagę na sposoby zabezpieczenia swojego mienia i jego odpowiednie magazynowanie. Straty związane z błędnym określeniem sposobu zabezpieczenia takiego obiektu mogą być ogromne. W obiektach tego typu znajdują zastosowanie czujki zasysające AIRSCREEN ASD 535 szczególnie do zabezpieczania magazynów wysokiego składowania.
Sektor motoryzacyjny (analiza zagrożenia, strefy zagrożone wybuchem, biura, strefy magazynowania itp.) – ze względu na różnorodność materiałów stosowanych i składowanych w tym sektorze należy przeprowadzić szczegółową analizę zagrożeń. W tym sektorze stosuje się bardzo wiele materiałów i rozwiązań praktycznie z każdej grupy urządzeń ppoż. Dla przykładu – mogą być tu zastosowane czujki w osłonach przeciwwietrznych przystosowane do zabezpieczania kanałów wentylacyjnych lub czujki zasysające zabezpieczające hale produkcyjne. Dodatkowo należy zwrócić szczególną uwagę na pomieszczenia lakierni, gdzie występują strefy zagrożone wybuchem. W tych obiektach również znajdują zastosowanie wielostrefowe centrale gaszenia współpracujące z każdym typem SUG.
Sektor spożywczy – wiąże się z magazynowaniem m.in. mąki, wody, mięsa i jego przetworów (chłodnie i mroźnie). Znane są przypadki, kiedy ubezpieczyciel obliczył straty związane ze zdarzeniem pożarowym na ok. 100 mln PLN. Schrack Seconet ma w swojej ofercie dedykowane rozwiązania przeznaczone do wczesnej detekcji pożaru w mroźniach – tj. czujki zasysające dymu wyposażone w specjalne układy automatycznego rozmrażania zatkanych lodem (oblodzonych) otworów ssących.
Sektor drogowy – wyróżniają go tunele, nisze ewakuacyjne, MOP-y. W zakresie tego obszaru szczególną uwagę zwraca się na niezawodne wykrycie zagrożenia, a także na zastosowanie odpowiedniego stopnia ochrony IP urządzeń. W zakresie detekcji pożaru w tunelach drogowych znajduje zastosowanie liniowa czujka ciepła. Zainstalowany w tunelu aktywny element detekcyjny czujki, a więc kabel sensoryczny, ma zintegrowane, rozmieszczone na całej swojej długości czujniki ciepła pozwalające na identyfikację miejsca pożaru i charakteryzuje się wysoką odpornością na panujące warunki atmosferyczne. Dodatkowo szczególnie długie tunele mogą być wyposażone w dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO), gdzie należy również zastosować specjalistyczne głośniki przeznaczone do pracy w trudnych warunkach atmosferycznych.
Wszystkie ww. sektory budownictwa przemysłowego w związku z zagrożeniami pożarowymi, które mogą w nich wystąpić, wymagają zastosowania systemu sygnalizacji pożarowej zapewniającego szybkie i niezawodne wykrycie pożaru. Punktowe czujki pożarowe chroniące część administracyjną, jak też pomieszczenia produkcyjne niewymagające rozwiązań specjalnych muszą dostosowywać swoje parametry detekcji do panujących warunków otoczenia. Taką funkcjonalność zapewniają interaktywne czujki pożarowe serii CUBUS, np. MTD 533X, które stale analizują parametry otoczenia i podwyższają swoją czułość w momencie wykrycia przyrostu temperatury w związku z rozwijającym się pożarem. Dzięki temu czujki mają optymalną czułość zapewniającą niezawodne wykrycie prawdziwego pożaru, a przy tym są odporne na alarmy mylne.
W obiektach przemysłowych wymagających bardzo często indywidualnego podejścia do spełnienia wymagań bezpieczeństwa pożarowego bardzo kluczowa jest elastyczność oprogramowania central sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem, pozwalająca na realizację scenariusza pożarowego, przy jednoczesnym uwzględnieniu ciągłości działania procesów produkcyjnych. Dodatkowo do realizacji funkcji bezpieczeństwa na najwyższym poziomie stosowany jest system integrujący urządzenia przeciwpożarowe SIS-FIRE, który ściśle współpracuje z systemem Integral IP.
System sygnalizacji pożarowej i sterowania gaszeniem INTEGRAL IP firmy Schrack Seconet znacznie przewyższa wymagania norm europejskich serii PN-EN 54 w zakresie funkcjonalności oraz niezawodności działania. Należy zwrócić tu szczególną uwagę na pełną redundancję komponentów sprzętowych oraz oprogramowania central Integral IP MXF/MXE. Ze względu na swoje unikalne parametry techniczne system znalazł zastosowanie w wielu skomplikowanych obiektach przemysłowych. Należą do nich: Elektrownia Kozienice, Elektrownia Opole, Rafineria LOTOS Gdańsk, Elektrociepłownia Wrocław, Ikea Jarosty, Azoty Tarnów i wiele innych.
Najważniejsze funkcje systemu, dzięki którym rozwiązanie idealnie wpisuje się w standardy obiektów przemysłowych: |
|
Schrack Seconet Polska
ul. A. Branickiego 15
02-972 Warszawa
http://schrack-seconet.pl