Strona główna Bezpieczeństwo biznesu Budowanie odporności miejskiej w pięciu krokach

Budowanie odporności miejskiej w pięciu krokach

Jacek Tyburek
Jacek Tyburek

Pandemia wywołana koronawirusem SARS-CoV-2 dotyka w zasadzie każdej sfery naszego życia prywatnego i społecznego. Codzienne przyzwyczajenia, rutyna, a także model i poziom życia nagle diametralnie się zmieniły. Od etapu mówienia i zachwycania się nowinkami technologicznymi z obszaru IT, komunikacji społecznej i biznesowej oraz systemów smart city przeszliśmy do etapu stosowania tychże rozwiązań.

W nowej rzeczywistości narzędzia często niedoskonałe, nieprzetestowane w szerokim zakresie zaczęły być od razu stosowane. Szkoły z dnia na dzień wdrożyły naukę online. Biznes i administracja zleciły swoim pracownikom pracę zdalną z domu. Wszyscy musieliśmy się nauczyć funkcjonować w nowych warunkach. Efektem ubocznym pozytywnym była eksplozja innowacyjności i prób dostosowania się do nowych warunków, począwszy od powszechnego szycia masek ochronnych przez wszystkich dla wszystkich, poprzez czasowe przekwalifikowania biznesu z jednego typu działalności na pokrewne (restauracje zmieniające się w piekarnie czy dostarczające dania zamawiane przez telefon), skończywszy na powszechności świadczenia usług edukacyjnych, doradczych i wszelkich innych online. Po drodze firmy kurierskie odnotowały rekordowe obroty, ale jednocześnie lista ofiar jest bardzo długa.

Pandemia COVID-19 z Wuhan totalnie nas zaskoczyła i totalnie dotknęła. Miasta przypominają obecnie scenerię z filmów katastroficznych i science fiction. Patrząc z perspektywy miejskiej i zarządzania organizmami miejskimi w ich obecnej skali i skomplikowaniu, dr Bruce Chong z firmy Arup w artykule „5 must-do’s on urban resilience in a time of Covid” proponuje wykonanie pięciu kroków budujących w przyszłości odporność miejską. Wymagają one odpowiedniej bazy danych, zestawu narzędzi i technologii z obszaru smart city i pracujących na rzecz dobrostanu życia w miastach.

Według dr. Chonga należy wymienić następujące niezbędne komponenty budowy odporności miejskiej:

1

Od oceny odporności na pojedyncze zagrożenia do wielu zagrożeń

Tradycyjna ocena zagrożeń koncentruje się na pojedynczym zagrożeniu, niezależnie od tego, czy chodzi o powódź, trzęsienie ziemi, tajfuny czy pożary buszu. Rozwój odpornego miasta musi przejść od analizy pojedynczego zagrożenia do oceny wielu zagrożeń, od operacji silosowych poszczególnych działów do współpracy i zintegrowanych wysiłków specjalistów oraz całej społeczności.

Zbierając pojedyncze, sektorowe nawet dane bez odniesienia do całości zdarzenia, narażamy się na przekazanie decydentom niedostatecznie kompleksowego obrazu sytuacji. Łącząc informacje z innymi zmiennymi klimatycznymi, meteorologicznymi, infrastrukturalnymi i społecznymi, możemy symulować wpływ na infrastrukturę lokalną przy różnych kombinacjach zagrożeń, o różnych natężeniach i formułować odpowiednie środki, aby poradzić sobie z różnymi scenariuszami zagrożeń, które mogą się zdarzyć w przyszłości.

2

Plany dotyczące zarówno proaktywnej, jak i reaktywnej odporności

Gdy staramy się planować, projektować i zarządzać miastami, które mogą reagować aktywnie, a nie tylko reagować na sytuacje kryzysowe, nieprzewidywalność kryzysów miejskich powoduje, że służby ratunkowe raczej reagują, niż zapobiegają. System reagowania kryzysowego w mieście często opiera się na działaniach ratowniczych na wypadek kryzysu, koncentrując się na przywracaniu i odbudowie po katastrofie. Budowanie odporności miejskiej wymaga jednak bardziej systematycznego i długoterminowego podejścia – jest wdrażane strategicznie, na podstawie głębokiego zrozumienia systemów miejskich i przejścia od reakcji reaktywnej do proaktywnego dostosowania.

Dlatego odporna strategia miasta obejmuje cały proces od bardziej całościowej i długoterminowej strategii do średniookresowych planów działania, a nawet planów szczegółowych. W związku z tym, gdy miasto stoi w obliczu kryzysu, można nim skutecznie zarządzać i szybko osiągnąć ożywienie, ponieważ kryzys można było przewidzieć, a wszystkie prace przygotowawcze wcześniej przeprowadzić.

3

Wspólna platforma do wykrywania danych w czasie rzeczywistym i dynamiki miasta na poziomie szczegółowym

Platforma udostępniania danych nie jest niczym nowym, podobnie jak możliwość dostępu do danych dynamicznych w czasie rzeczywistym. Obecne wspólne platformy danych zapewniają szereg informacji na poziomach krajowym i globalnym, takich jak dostęp do danych Międzynarodowej strategii ONZ na rzecz zmniejszania liczby katastrof (UNISDR) oraz danych Programu Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP) za pośrednictwem Biura ONZ ds. ograniczania ryzyka katastrof (UNDRR) Sieć prewencyjna, i chociaż są one przydatne do analizy trendów oraz globalnej prewencji, w danych brakuje rozdzielczości i finezji, które można by zastosować na poziomie miejskim lub lokalnym. Globalne platformy mogą pomóc samorządom lokalnym w opracowaniu planów infrastruktury i odporności budynku lub obiektu.

Dzięki wykorzystaniu dużych zbiorów danych i Internetu Rzeczy miasta mogą ustanowić własne „systemy sensoryczne”, aby precyzyjnie rejestrować kluczowe informacje, takie jak ludzie i niezbędny przepływ materiałów, oraz udostępniać te dane między połączonymi platformami inteligentnych miast do różnych zastosowań, takich jak rzeczywisty nadzór czasowy nad zagrożeniami epidemicznymi i analiza trendów, zapewniające wsparcie w zapobieganiu epidemiom i stosowaniu środków zaradczych.

Platforma może wizualizować przepływ ludności w obrębie miast i między miastami, przewidywać i oceniać potencjalne ryzyko rozprzestrzeniania się chorób w przypadku zgromadzeń masowych, z możliwością obserwowania miast w 3D, włącznie z budynkami przedstawionymi w formie wirtualnej. Wyznaczone szpitale i obszary kwarantanny można jednocześnie analizować poprzez analizę zachowania odległości w celu zmierzenia ich poziomu bezpieczeństwa. Ponadto dzięki wykorzystaniu algorytmów uczenia maszynowego platforma może obliczać i przewidywać obszary o dużym prawdopodobieństwie wystąpienia epidemii na podstawie danych zebranych ze stref epidemicznych.

Budując cyfrowy bliźniak miasta i poszczególnych budynków, swego rodzaju jego cyfrowego awatara, urzędnicy mogą zintegrować Internet Rzeczy ze sztuczną inteligencją i chmurą obliczeniową, aby zestawiać i przetwarzać big data w celu uzyskania znaczących informacji do poprawy funkcji miasta i umożliwienia połączenia między różnymi systemami miejskimi.

4

Identyfikacja krytycznych systemów i interakcje między systemami

Wzajemne powiązania między systemami miejskimi a silosami sugerują, że odporność opiera się na koordynacji między różnymi funkcjami miasta, łącząc wiedzę z różnych dyscyplin w celu rozwiązania problemu wyjątkowości kryzysu. W mieście istnieje wiele krytycznych infrastruktur i obiektów publicznych, konieczne jest więc dokonanie przeglądu ryzyka poszczególnych systemów, a także zbadanie wzajemnych powiązań między systemami.

Kluczowe zadania powinny obejmować: przegląd infrastruktury krytycznej i zalecenie pozostałym obszarom sporządzenia listy stref podatnych na nieprawidłowe działanie pod wpływem różnych zagrożeń naturalnych i przypadków ekstremalnych, a także badanie całościowe, dzięki podejściu strategicznemu, zakresu prac modernizacyjnych w celu wzmocnienia odporności infrastruktury krytycznej i zlecenie przygotowania planu modernizacji i mapy.

5

Podejście ramowe do radzenia sobie ze złożonością

Miasta składają się z różnych elementów i systemów, wszystkie współpracują ze sobą na rzecz mieszkańców. Naturalne jest systematyczne podejście do planowania odporności miasta, przy czym informacje dzielone są między funkcje miasta a infrastrukturę, aby skutecznie reagować na kryzys miejski.

Wiele problemów nie ma wąskich rozwiązań technicznych, często wymagających koordynacji międzywydziałowej lub międzyfunkcyjnej. Potrzebują rozwiązań umożliwiających spojrzenie na świat, uwzględniających złożoność i łączących interdyscyplinarne zrozumienie ze znacznie szerszą koncepcją wydajności systemu. Przy wsparciu Fundacji Rockefellera Arup opracował Indeks Odporności Miasta (CRI) – potężne narzędzie oparte na 149 studiach przypadków pochodzących z wielu miast na całym świecie.

CRI ma na celu umożliwienie ośrodkom miejskim pomiaru i monitorowania czynników, które przyczyniają się do odporności. Zapewnia systemowy obraz odporności miasta pod względem czterech głównych obszarów: zdrowie i dobre samopoczucie, gospodarka i społeczeństwo, infrastruktura i środowisko oraz przywództwo i strategia. CRI uwzględnia 12 celów i 52 wskaźniki, które zastosowano w celu ułatwienia oceny w ponad 150 projektach. Kluczem jest bardziej zintegrowane, multidyscyplinarne podejście do tworzenia pomostów między naukami technicznymi, fizycznymi i humanistycznymi.

Rozwiązania dotyczące klęsk żywiołowych muszą wykraczać poza tradycyjne czynniki kosztów, jakości i czasu, ale w ramach, które powinny zostać określone przez czynniki, takie jak wspólna odpowiedzialność, całościowa odpowiedzialność finansowa, przejrzysta odpowiedzialność danych, podstawa etyczna, zdrowa infrastruktura, sprawiedliwość poprzez uczestnictwo, utrzymanie kapitału naturalnego itp.

SPRAWDŹ kalendarium działań w miastach USA