Strona główna Infrastruktura krytyczna Uszkodzenia infrastruktury kablowej zagrożeniem dla bezpieczeństwa obiektów IK

Uszkodzenia infrastruktury kablowej zagrożeniem dla bezpieczeństwa obiektów IK

Stanisław Dziubak, 
Andrzej Sobolewski


Zagrożenia dla infrastruktury telekomunikacyjnej kablowej stanowi jedno z największych wyzwań dotyczących zapewnienia bezpieczeństwa obiektom infrastruktury krytycznej.

Najczęściej przyczynami uszkodzeń infrastruktury kablowej są zdarzenia losowe i starzeniowe oraz działania celowe.
Uszkodzenia losowe i starzeniowe to przede wszystkim:

  • roboty budowlane i drogowe, których skutkiem są przecięcia lub zgniecenia kabli oraz uszkodzenia kanalizacji i studni kablowych,
  • wypadki komunikacyjne powodujące uszkodzenia podpór linii napowietrznych i szaf ulicznych, uszkodzenia studni kablowych przez pojazdy,
  • warunki zewnętrzne: wichury, szkody górnicze, osuwiska gruntu, oblodzenie, uszkodzenia linii napowietrznych przez złamane drzewa,
  • błędy w trakcie prac przy utrzymaniu i eksploatacji sieci: przecięcia kabli, zwarcia przewodów, błędne przełączenia, nadmierne zginanie światłowodów,
  • starzenie kabli i osprzętu pod wpływem zmian temperatury, wilgoci i wibracji,
  • przegryzanie kabli przez szczury i inne zwierzęta.

Elementy sieci napowietrznych i szafy uliczne muszą sporadycznie wytrzymać temperaturę od -40°C zimą do 70°C latem, uwzględniając ich nagrzewanie wskutek nasłonecznienia. W tym ostatnim przypadku temperatura wewnątrz szafy z urządzeniami aktywnymi może przekroczyć nawet 80°C, co prowadzi do niestabilności parametrów, szybkiego starzenia i awarii urządzeń. Z kolei w temperaturze poniżej -25°C dochodzi do trwałego uszkodzenia i utraty pojemności hermetycznych akumulatorów ołowiowo-kwasowych używanych w systemach zasilania rezerwowego.

Uszkodzenia celowe są np. powodowane:

  • wandalizmem, dywersją i sabotażem.
    Przecięcie światłowodów w kilku punktach w celu zablokowania mechanizmów protekcji w sieci szkieletowej lub metropolitalnej to tani sposób na sparaliżowanie sieci obsługującej miasto, bank czy przedsiębiorstwo bez używania broni palnej, materiałów wybuchowych. Danych o lokalizacji i funkcji kabli mogą dostarczyć byli pracownicy firm telekomunikacyjnych, użytkujących sieć itp.
    W kraju notowano m.in. przypadki przecinania kabli w celu popsucia reputacji konkurującego operatora lub konkurencyjnej firmy, by przejąć klientów, oraz w wyniku sporów o opłaty za przejście przez nieruchomości lub wynajem kanalizacji kablowej;
  • kradzieżą kabli miedzianych w celu ich sprzedaży na złom, często połączoną z uszkodzeniami studni kablowych oraz przecinaniem rur kanalizacji i kabli światłowodowych. Zdarzają się też przypadki nielegalnego korzystania z kanalizacji kablowej – układanie kabli przez obce firmy bez zgody właściciela i opłat; możliwe jest uszkodzenie już istniejącej infrastruktury;
  • instalowaniem odgałęzień do przechwytywania danych, także ze światłowodów.

W tym ostatnim przypadku instalacja odgałęzienia przez rozcięcie włókna światłowodowego i wstawienie pasywnego sprzęgacza odprowadzającego 1–20% sygnału powoduje w przesyle sygnału krótkotrwałą przerwę, a następnie trwały wzrost jego tłumienności, zwykle o 0,5–1,5 dB, stanowiący sumę strat sprzęgacza i dwóch złączy spawanych. Odgałęzienie umożliwia też zagłuszanie lub wprowadzanie fałszywych danych. Wspólny port sprzęgacza znajduje się wtedy od strony odbiornika atakowanego łącza. Przerwa włókna podczas montażu odgałęzienia trwa od 2 do 4 minut. To może uniemożliwić wykrycie tego zdarzenia.

Bezpieczeństwo obiektom infrastruktury telekomunikacyjnej może zapewnić monitoring infrastruktury sieciowej.

mgr inż. Stanisław
Dziubak
Instytut Łączności,
Państwowy Instytut Badawczy

 

dr inż.
Andrzej Sobolewski
Polska Agencja
Przemysłowo-Obronna